«Κανείς δεν δικαιούται μνείας ή επαίνων όταν πράττει το στοιχειώδες καθήκον προς την πατρίδα και τους συνανθρώπους του.»
Γιάννης Λάτσης
~100.000 άτομα ωφελήθηκαν άμεσα από δράσεις που χρηματοδότησε το Ίδρυμα στους τομείς:
Εκπαίδευση & Επιστήμη
Τέχνες & Πολιτισμός
Κοινωνική Πρόνοια & Ανάπτυξη
6 συνεργατικές πρωτοβουλίες υλοποιήθηκαν με 20 κοινωφελή ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού με σκοπό:
την ενίσχυση της προστασίας και ενσωμάτωσης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων
τη στήριξη της νέας γενιάς επιστημόνων, καλλιτεχνών και αθλητών
την ενίσχυση των υπηρεσιών και την αναβάθμιση υποδομών των δημόσιων φορέων παροχής υγείας στην Ελλάδα
132 φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα έλαβαν χρηματοδότηση για τις δράσεις τους
9 θέσεις εργασίας σε οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών χρηματοδοτήθηκαν από το Ίδρυμα
46.121 άτομα ωφελήθηκαν από δωρεές σε φορείς που παρέχουν υπηρεσίες υγείας και ιατρικής περίθαλψης
5.801 άτομα υποστηρίχθηκαν μέσω δράσεων κοινωνικής προστασίας και ενσωμάτωσης
27.703 μαθητές & μαθήτριες και 1.310 εκπαιδευτικοί συμμετείχαν σε δράσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα
167 υποτροφίες χορηγήθηκαν σε νέους και νέες που φοιτούν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης
6.843 άτομα συμμετείχαν σε δράσεις που υποστήριξε το Ίδρυμα στον τομέα των Τεχνών και του Πολιτισμού
11.170 άτομα επισκέφθηκαν το Πλωτό Μουσείο Νεράιδα εκ των οποίων 1.964 μαθητές, οι οποίοι συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μουσείου
Το Ίδρυμα επιδιώκει τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, σε όλες τις βαθμίδες, μέσω στοχευμένων δράσεων, καθώς και την ενίσχυση της πρόσβασης στην εκπαίδευση μέσω της χορήγησης υποτροφιών. Στον τομέα της Επιστήμης, βασική στόχευση είναι, μεταξύ άλλων, η υποστήριξη της ερευνητικής δραστηριότητας νέων επιστημόνων στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες.
Το πρόγραμμα «Μαθαίνουμε Παρέα» είναι μία πρωτοβουλία του Ιδρύματος Λάτση, η οποία υλοποιείται από το 2013 και απευθύνεται σε δημόσια νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία γενικής και ειδικής εκπαίδευσης. Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας με καινοτόμες βιωματικές δράσεις, με απώτερο σκοπό την ενίσχυση της δημιουργικότητας που αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια υλοποίησής τους.
Ο κάθε κύκλος του προγράμματος είχε διαφορετική γεωγραφική στόχευση ανά σχολικό έτος. Ξεκινώντας από σχολεία της νησιωτικής Ελλάδας, το πρόγραμμα επεκτάθηκε σε σχολικές μονάδες στις ηπειρωτικές παραμεθόριες περιοχές της χώρας. Στη συνέχεια, το πρόγραμμα υλοποιήθηκε σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία της Στερεάς και Δυτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου και της Κρήτης, ενώ ακολούθησαν σχολικές μονάδες από τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας, Πειραιά, Ανατολικής Αττικής και Δυτικής Αττικής. Τα τελευταία 2 χρόνια το πρόγραμμα απέκτησε πανελλαδική εμβέλεια με τη συμμετοχή σχολικών μονάδων απ’ όλες τις περιφέρειες της χώρας.
Το σχολικό έτος 2018-2019 αποτέλεσε τον τελευταίο κύκλο υλοποίησης του προγράμματος, όπου για έκτη συνεχή χρονιά εκπαιδευτικοί, με την υποστήριξη του Ιδρύματος, πραγματοποίησαν εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε ποικίλες θεματικές, όπως η ρομποτική, οι επιστήμες, η μυθολογία, το περιβάλλον, το θέατρο, η τοπική ιστορία και η πολιτιστική κληρονομιά.
Από τον πρώτο κύκλο υλοποίησης του προγράμματος έχουν πραγματοποιηθεί 113 εκπαιδευτικές δράσεις με τη συμμετοχή 4.435 μαθητών και 331 εκπαιδευτικών σε δημόσια νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία σε όλη την Ελλάδα.
Ιανουάριος – Ιούνιος 2019
Από τον πρώτο κύκλο υλοποίησης του προγράμματος έχουν πραγματοποιηθεί 113 εκπαιδευτικές δράσεις με τη συμμετοχή 4.435 μαθητών και 331 εκπαιδευτικών σε δημόσια νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία σε όλη την Ελλάδα.
Η συμμετοχή και ανταπόκριση των μαθητών στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες ήταν ιδιαίτερα ενθουσιώδεις. Ο βιωματικός χαρακτήρας των δράσεων έδωσε την ευκαιρία σε μαθητές και εκπαιδευτικούς να αλληλεπιδράσουν με έναν ιδιαίτερα δημιουργικό τρόπο και συνέβαλε στην ενδυνάμωση της προσωπικότητας και της αυτοεκτίμησης των συμμετεχόντων, πετυχαίνοντας έναν από τους βασικούς στόχους του προγράμματος.
Το σχολικό έτος 2018-2019 στο πρόγραμμα συμμετείχαν: 821 μαθητές και 74 εκπαιδευτικοί.
«Η δυνατότητα που μας έδωσε το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Λάτση ώθησε τα παιδιά στην εναλλακτική δημιουργική απασχόληση με έναν νέο τεχνολογικό τομέα που ξεπερνά τα μέχρι τώρα γνωστά και στενά όρια δημιουργίας αντικειμένων. Πλέον τα παιδιά μπορούν να υλοποιήσουν ποικίλες εφαρμογές της 3D εκτύπωσης, η οποία ξεκίνησε από τη δημιουργία της μακέτας μερικών οικοδομικών τετραγώνων μίας πόλης, εμπλουτισμένες με στοιχεία του περιβάλλοντος (δέντρα, δρόμους, πεζοδρόμια, πάρκο, αυτοκίνητα) και συνεχίστηκε σε δημιουργία χρηστικών αντικειμένων, διακοσμητικών, παιχνιδιών ή αντικειμένων προσομοίωσης. Ταυτόχρονα άρχισαν να καταλαβαίνουν την ανάγκη ανάλυσης των πιο σύνθετων προβλημάτων σε επιμέρους απλούστερα προβλήματα που είναι κι ευκολότερο να επιλυθούν.»
Γιάννης Μαγαλιός, 21ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας
Συντονιστής της εκπαιδευτικής δράσης με τίτλο «Μακέτα πόλης από 3D printer με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας»
«Ο αντίκτυπος της δράσης ήταν μεγάλος αναφορικά με την ενσωμάτωση των μαθητών με ιδιαιτερότητες στον σχολικό ιστό και τη συνεκπαίδευση ακουόντων και βαρήκοων μαθητών. Η εφαρμογή της δράσης σε ένα σχολικό περιβάλλον όπου κυριαρχεί η διαφορετικότητα (θρησκευτική, πολιτισμική, κοινωνική κ.ά.) προώθησε τη συνεργασία και έφερε κοντά μαθητές που σε άλλη περίπτωση δεν θα συνεργάζονταν ποτέ μεταξύ τους.»
Ευγενία Καφετζή, Δημοτικό Σχολείο Μικρού Ευμοίρου Ξάνθης
Συντονίστρια της εκπαιδευτικής δράσης με τίτλο «Λιμνοπερπατήματα στη Βιστωνίδα»
Το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση υποστήριξε κατά το σχολικό έτος 2018-2019 το πρόγραμμα «Νοιάζομαι και Δρω», στο πλαίσιο του οποίου πλήθος μαθητών είχε τη δυνατότητα να καλλιεργήσει τις αξίες του εθελοντισμού, της αλληλεγγύης και της ανιδιοτελούς προσφοράς, μέσω καινοτόμων βιωματικών δραστηριοτήτων. Το πρόγραμμα υλοποιείται από τον ΔΕΣΜΟ και το Ίδρυμα Λαμπράκη, το οποίο έχει αναλάβει τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τον συντονισμό και τη διαχείριση του έργου.
Το «Νοιάζομαι και Δρω» εφαρμόστηκε σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες και σε όλους τους τύπους σχολείων ανά την Ελλάδα και περιλάμβανε τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων βιωματικής μάθησης από εκπαιδευτικούς και μαθητές. Το πρόγραμμα παρείχε δωρεάν στους καθηγητές, στους μαθητές αλλά και στις οικογένειές τους υποστηρικτικό παιδαγωγικό υλικό μέσω της ιστοσελίδας του προγράμματος και οι δράσεις συντονίζονταν μέσα από επιμορφωτικά σεμινάρια και συνεχή δια ζώσης και εξ αποστάσεως υποστήριξη.
Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του προγράμματος είναι η εφαρμογή της βιωματικής μάθησης ως εκπαιδευτική μέθοδος. Ο συνδυασμός της θεωρητικής διδασκαλίας και των βιωματικών εμπειριών συμβάλλει καθοριστικά στην υιοθέτηση της κοινωνικής προσφοράς και του εθελοντισμού ως στάση ζωής, καθώς οι μαθητές έχουν τη χαρά και την αίσθηση της ικανότητας να επηρεάσουν θετικά το περιβάλλον τους μέσω των δράσεων που οι ίδιοι σχεδιάζουν και υλοποιούν. Παράλληλα, η συνεργατική φύση του προγράμματος προάγει την ανάπτυξη παραγωγικών συνεργειών μέσω της σύμπραξης ποικίλων φορέων της κοινωνίας των πολιτών και διδάσκει έμπρακτα στους μαθητές την αξία της συνεργασίας. Συνολικά, μέσω του προγράμματος, οι νέοι λαμβάνουν τα κατάλληλα ερεθίσματα και εφόδια ώστε να γίνουν ενεργοί και υπεύθυνοι πολίτες, έχοντας παράλληλα την ευκαιρία για συλλογή νέων εμπειριών και ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων.
Κατά το σχολικό έτος 2018-2019, οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί ανέπτυξαν δράσεις εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς, μεταξύ των οποίων ήταν η προετοιμασία και μαγειρική γευμάτων και η προσφορά τους σε άπορους, η περίθαλψη αδέσποτων ζώων, η επίσκεψη σε Κέντρα Φροντίδας Ηλικιωμένων και η εμψύχωση των φιλοξενούμενων, ο καθαρισμός παραλιών και αλσών, η συνεργασία και διαπολιτισμική αλληλεπίδραση με παιδιά-πρόσφυγες, η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της προσβασιμότητας των ατόμων με κινητικά προβλήματα στη γειτονιά ή την πόλη τους, η δημιουργία βιβλιοθήκης στην κοινότητα κ.ά..
172 σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις 13 περιφέρειες της χώρας και 14.152 μαθητές συμμετείχαν στο πρόγραμμα κατά το σχολικό έτος 2018-2019.
1.167 εκπαιδευτικοί και συντονιστές επιμορφώθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος και ανέπτυξαν δράσεις κοινωνικής προσφοράς με 870 οργανώσεις και εταίρους.
«Η υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση έχει υπάρξει καθοριστική στην επιτυχία του προγράμματος «Νοιάζομαι και Δρω». Μαζί καταφέραμε να εμπνεύσουμε φέτος 14.152 μαθητές σε όλη την Ελλάδα, δημιουργώντας κύματα θετικής αλλαγής! Από την παιδεία και τις αξίες που θα καλλιεργήσουμε στους μαθητές σήμερα, θα εξαρτηθεί η ποιότητα των πολιτών που θα απαρτίζουν την κοινωνία μας στο μέλλον. Γι' αυτό αφιερωνόμαστε στη δημιουργία ενεργών και υπεύθυνων πολιτών που νοιάζονται και δρουν για τα κοινά. Είμαστε όλοι υπερήφανοι, γιατί τα θετικά αποτελέσματα του «Νοιάζομαι και Δρω» αποδεικνύουν την επιτυχία του να παρασύρει εκπαιδευτικούς, μαθητές και τοπικές κοινότητες στην αλλαγή στάσης ζωής και καλλιεργεί την στροφή προς τον συνάνθρωπο μέσα από βιωματικές εθελοντικές δράσεις.»
Εκάβη Βαλλερά
Διευθύντρια Σχεδιασμού & Ανάπτυξης, ΔΕΣΜΟΣ
Το Ίδρυμα στήριξε τις εκπαιδευτικές δράσεις του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης (ΜΚΤ) με έναρξη τον Σεπτέμβριο του 2019, και συγκεκριμένα τον παιδικό διαγωνισμό ζωγραφικής που διοργανώνεται για 7η συνεχή χρονιά και το πρόγραμμα «Μαζί Παρέα στο Μουσείο» που απευθύνεται σε παιδιά με μαθησιακές και αναπτυξιακές δυσκολίες.
Ο παιδικός διαγωνισμός ζωγραφικής με τίτλο «ΕΙΜΑΙ... Πώς βλέπω τον εαυτό μου», ο οποίος ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2019, προσκάλεσε παιδιά ηλικίας 4-15 ετών να συστηθούν στον κόσμο, όπως εκείνοι βλέπουν τον εαυτό τους ή όπως ονειρεύονται να τον δουν με αφορμή έναν καθρέφτη. Πρωταγωνιστής του διαγωνισμού ήταν ένας χάλκινος καθρέφτης από την Κύπρο, που χρονολογείται από το 1200-1050 π.Χ. και ο οποίος εκτίθεται στον 3ο όροφο του Μουσείου στο πλαίσιο της έκθεσης «Κύπρος – Αρχαία Τέχνη και Πολιτισμός». Τα παιδιά κλήθηκαν να εμπνευστούν από το εν λόγω αντικείμενο και να δημιουργήσουν τα δικά τους έργα που θα αποτελέσουν τα νέα εκθέματα του Μουσείου.
Οι νικητές του διαγωνισμού, θα επιλεχθούν εντός του 2020 από την κριτική επιτροπή που έχει συστήσει το Μουσείο, και θα βραβευθούν σε ειδική εκδήλωση στους χώρους του Μουσείου. Η έκθεση, η οποία θα περιλαμβάνει τα έργα των νικητών, των διακριθέντων, καθώς και έναν μεγάλο αριθμό των υπόλοιπων συμμετοχών, θα ακολουθεί πολυαισθητηριακή προσέγγιση μέσω προβολών και ηχητικών εγκαταστάσεων.
Το πρόγραμμα «Μαζί Παρέα στο Μουσείο» ξεκίνησε το 2016 και προσφέρει μια σειρά από δωρεάν εργαστήρια για παιδιά και εφήβους από 5 έως 17 ετών με στόχο την ενθάρρυνση της επικοινωνίας και την κοινωνικοποίησή τους. Στα εργαστήρια, το παιχνίδι γίνεται μέσο προσωπικής έκφρασης των συμμετεχόντων και η χρήση διαφορετικών υλικών συμβάλλει στην αισθητηριακή προσαρμογή τους σε νέα ερεθίσματα. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων εισάγονται ποικίλα καλλιτεχνικά μέσα και διαδικασίες, ενώ παράλληλα η κίνηση του σώματος ανακαλύπτεται ως ένα επιπλέον μέσο για δημιουργική συνεργασία. Οι συμμετέχοντες έρχονται σε επαφή με τις συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης αλλά και με τον κόσμο των μουσείων γενικότερα, αποκτώντας την ευκαιρία να εξοικειωθούν με τα πολιτιστικά Ιδρύματα.
Οι παρακάτω επιμέρους δράσεις υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Μαζί Παρέα στο Μουσείο»:
Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2019
210 μαθητές από 14 ειδικά σχολεία ή κέντρα εκπαίδευσης ΑμεΑ ξεναγήθηκαν στις μόνιμες συλλογές του Μουσείου και συμμετείχαν σε ειδικά εκπαιδευτικά εργαστήρια με διαφορετικές θεματικές, οι οποίες είχαν ως βάση τον πολιτισμό και τη ζωή στην αρχαία Ελλάδα, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο εργαστηρίου του Μουσείου.
176 παιδιά συμμετείχαν στα εργαστήρια που υλοποιεί το ΜΚΤ σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών «Π. & Α. Κυριακού» και τον οργανισμό «Φλόγα» για παιδιά με νεοπλασματικές ασθένειες, που φοιτούν στο Δημοτικό, κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους.
Τον Νοέμβριο του 2019 πραγματοποιήθηκαν τα πρώτα εκπαιδευτικά εργαστήρια εκτός Αττικής, στα οποία συμμετείχαν 60 παιδιά από 4 ειδικά σχολεία του Βόλου.
«Κάθε Μάρτιο βλέπουμε με μεγάλο ενθουσιασμό ζωγραφιές από όλες τις ηλικίες και η έκπληξη είναι πάντα η ίδια. Η φαντασία και ο αυθορμητισμός τους δημιουργεί χιλιάδες αναπάντεχες εικόνες κάθε μία από τις οποίες κρύβει λίγο από τον τόσο ιδιαίτερο κόσμο τους. Κάθε χρόνο η κριτική επιτροπή με πολλή δυσκολία επιλέγει τους νικητές του διαγωνισμού, αν και τελικά νικητές είναι όλοι όσοι συμμετέχουν και ακόμα πιο πολύ όλοι όσοι έχουν την τύχη να επισκεφθούν την έκθεση των έργων, που κάθε φορά είναι σαν ένα μεγάλο δώρο των παιδιών σε όλους εμάς. Ο παιδικός διαγωνισμός έχει γίνει πια θεσμός, τα σχολεία από όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό τον περιμένουν και μας εκπλήσσουν με τα έργα τους.»
Χαρά Μαραντίδου
Μέλος Κριτικής Επιτροπής, Αρχιτέκτονας/Εικαστικός
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης ΓΑΙΑ του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας αποτελεί ένα πρωτοποριακό κέντρο επιστημονικής έρευνας και εκπαίδευσης, το οποίο ιδρύθηκε το 2001 με σκοπό τη μελέτη, τη συντήρηση και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και την ευαισθητοποίηση του επισκέπτη με στόχο τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης.
Στο Κέντρο ΓΑΙΑ γίνεται με διαδραστικό τρόπο μια πρώτη γνωριμία με τον πλανήτη, τα τοπία, τη βλάστηση και τον ζωικό πλούτο του, καθώς και την παρέμβαση του σύγχρονου ανθρώπου στο περιβάλλον, μέσω των εκθέσεων που σχεδιάστηκαν σε συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου και στις οποίες εφαρμόζονται οι νεότερες μέθοδοι της μουσειολογίας και της σύγχρονης τεχνολογίας. Ο πλανήτης ζωντανεύει στο Αίθριο του Μουσείου μέσω της «Σφαίρας», η οποία αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της μόνιμης έκθεσης του Κέντρου και προβάλλει ποικίλες γεωμορφολογικές όψεις της περιστρεφόμενης Γης. Η παγκοσμίως μοναδική αυτή κατασκευή ύψους 5 μέτρων, που δημιουργήθηκε ειδικά για το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, παρουσιάζει με περιεκτικό και κατανοητό τρόπο τη γεωλογική εξέλιξη του πλανήτη από τη γέννησή του πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια έως σήμερα, τη διαδικασία της ορογένεσης, την επίδραση του Ήλιου στη Γη, αλλά και τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο περιβάλλον.
Παράλληλα, ο ημισφαιρικός «Θόλος Προβολής» διαμέτρου 7 μέτρων και χωρητικότητας περίπου 25 ατόμων που βρίσκεται στον εκθεσιακό χώρο αποτελεί ένα ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό εργαλείο, μέσω του οποίου εκατοντάδες επισκέπτες και κυρίως παιδιά σχολικής ηλικίας, εκπαιδεύονται καθημερινά με κύριο στόχο τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης.
Το Ίδρυμα, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για υποστήριξη πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην ποιοτική βελτίωση της εκπαίδευσης, χρηματοδότησε την τεχνολογική και θεματολογική αναβάθμιση της «Σφαίρας» και του «Θόλου Προβολής» στο Κέντρο Γαία. Η τεχνολογική αναβάθμιση της «Σφαίρας» θα επεκτείνει τις δυνατότητές της, καθώς μέσω του προηγμένου συστήματος προβολής «Science On a Sphere», των βίντεο-προβολέων τεχνολογίας λέιζερ και του νέου περιεχομένου (datasets) που σχεδιάστηκε από την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των Η.Π.Α., οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν πολλά φυσικά φαινόμενα του πλανήτη, όπως τα ατμοσφαιρικά ρεύματα, ο καιρός, οι σεισμοί, τα τσουνάμι, κ.ά.. Παράλληλα, ο «Θόλος Προβολής», ο οποίος θα εξοπλιστεί με βίντεο-προβολείς λέιζερ τελευταίας τεχνολογίας και σύγχρονους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θα προσφέρει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ειδικά διαμορφωμένες ταινίες θόλου υψηλής ποιότητας.
40.000 επισκέπτες όλων των ηλικιών παρακολουθούν ετησίως τις προβολές της «Σφαίρας».
Από το 2001 έως σήμερα περισσότεροι από 1.000.000 μαθητές έχουν παρακολουθήσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα προβολής της «Σφαίρας».
«Το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας είναι το πρώτο Μουσείο στη χώρα μας που εφάρμοσε την περιβαλλοντική εκπαίδευση, θέτοντας ως πρωταρχικό στόχο του τη διαμόρφωση συνείδησης στους νέους για έναν κώδικα αξιών με γνώμονα την αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με τη φύση. Χιλιάδες μαθητές παρακολουθούν τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα. Ειδικότερα για το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα που απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα, την Κλιματική Αλλαγή, θεωρήσαμε ότι η ενημέρωση της νέας γενιάς, είναι απαραίτητη για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις έγκαιρα και αποτελεσματικά.»
Φαλή Βογιατζάκη
Πρόεδρος Δ.Σ. Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας
Το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση συνεχίζει να στηρίζει τις προσπάθειες των νέων που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο σε πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, ανεξαρτήτως επιστημονικού πεδίου, μέσω της υλοποίησης του ετήσιου προγράμματος μεταπτυχιακών υποτροφιών.
Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης συνεκτιμάται ένα σύνολο κριτηρίων, με ιδιαίτερη βαρύτητα να προσδίδεται στην ακαδημαϊκή επίδοση, το επίπεδο του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών, την εκπαιδευτική εξέλιξη και τις μελλοντικές επιδιώξεις των υποψηφίων, λαμβάνοντας υπόψη την κοινωνική και οικονομική τους κατάσταση.
Μέσω των προγραμμάτων υποτροφιών έχουν χρηματοδοτηθεί μέχρι σήμερα περισσότεροι από 2.000 προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές.
«Η λήψη υποτροφίας από το Ίδρυμα Λάτση αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία και ταυτόχρονα μια σημαντική πρόκληση. Οι σπουδές στο εξωτερικό και δη στο Παρίσι είναι πολυδάπανες. Με την υποτροφία αυτή μου δόθηκε η ευκαιρία να αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στο μεταπτυχιακό μου χωρίς δεύτερες σκέψεις. Επίσης, ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στο Ίδρυμα για τη στήριξη και την πίστη που δείχνει στο πεδίο των Πολιτικών Επιστημών και των Διεθνών Σχέσεων, η οποία για τα ελληνικά δεδομένα παραμένει ισχνή και σίγουρα κάτι λιγότερο από δεδομένη.»
Παναγιώτης Μουμτσάκης
Master in Public Policy, Paris Institute of Political Studies - Sciences Po
Παρίσι, Γαλλία
«Η εν λόγω υποτροφία αποτελεί σημαντική υποστήριξη και αρωγή τόσο προς εμένα όσο και προς την οικογένειά μου για την παρακολούθηση και την επιτυχή ολοκλήρωση του συγκεκριμένου μεταπτυχιακού. Έχοντας ήδη συμπληρώσει το πρώτο εξάμηνο σπουδών, είναι αναμφίβολο ότι οι υψηλές απαιτήσεις του προγράμματος με τις πολύωρες παρακολουθήσεις μαθημάτων, τις πολυάριθμες εργασίες και το εξαντλητικό προσωπικό διάβασμα, απαιτούν προσωπικό μόχθο και πλήρη αφοσίωση χωρίς περισπασμούς. Δεδομένων τούτων, χάρη στην υποτροφία είμαι σε θέση να επικεντρωθώ στις ανάγκες του προγράμματος και να καταβάλλω κάθε προσπάθεια για το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα, χωρίς οικονομικές έγνοιες και ανησυχίες. Χωρίς την υποστήριξη του Ιδρύματος, η παρακολούθηση του συγκεκριμένου προγράμματος, το οποίο μου προσφέρει υψηλό επίπεδο γνώσεων σχετικά με τον αναδυόμενο τομέα της ρύθμισης της τεχνολογίας και τις προκλήσεις της σημερινής τεχνολογικά προσανατολισμένης κοινωνίας, δεν θα μπορούσε να ήταν πιθανή, ή τουλάχιστον, το ίδιο ομαλή.»
Ζωή Βελαέτη
Law and Technology (LLM), Tilburg University
Τίλμπουρχ, Ολλανδία
Το 2019, το Ίδρυμα στήριξε συνολικά 67 μεταπτυχιακούς υποτρόφους σε ένα μεγάλο εύρος επιστημονικών πεδίων, όπως Ανθρωπιστικές Επιστήμες & Τέχνες, Κοινωνικές Επιστήμες, Επιστήμες Ζωής, Θετικές Επιστήμες, Περιβάλλον & Ενέργεια, Διοίκηση & Οικονομία.
Κατά τα τελευταία 3 ακαδημαϊκά έτη, οι 5 πρώτες χώρες προτίμησης σπουδών των υποψηφίων του προγράμματος μεταπτυχιακών υποτροφιών είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ολλανδία, η Γαλλία, η Σουηδία, η Ελβετία και η Γερμανία.
Στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής του Ιδρύματος για την ενίσχυση της πρόσβασης των νέων στην εκπαίδευση, τον Σεπτέμβριο του 2018 ανακοινώθηκε η συνεργασία του με τη Βρετανική Κυβέρνηση με σκοπό την επανεκκίνηση του Προγράμματος Υποτροφιών Chevening στην Ελλάδα. Μέσω του προγράμματος χορηγήθηκαν δύο υποτροφίες Chevening για μεταπτυχιακές σπουδές σε Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020.
Οι Υποτροφίες Chevening αποτελούν το διεθνές Πρόγραμμα Υποτροφιών της Βρετανικής Κυβέρνησης, το οποίο χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου και συνεργαζόμενους φορείς και οι οποίες απονέμονται σε υποψήφιους με ηγετικές ικανότητες και ισχυρό ακαδημαϊκό υπόβαθρο, υπευθυνότητα και ικανότητα να επιφέρουν αλλαγές μέσω της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Η δημόσια πρόσκληση για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 αφορούσε στην πλήρη χρηματοδότηση μεταπτυχιακών σπουδών στους τομείς της Κοινωνικής Πολιτικής, της Δημόσιας Διοίκησης, της Διεθνούς Ανάπτυξης και των Πολιτικών Επιστημών. Προτεραιότητα δόθηκε σε υποψηφιότητες για προγράμματα που σχετίζονται με την Κοινωνία των Πολιτών και τη Διοίκηση Μη Κερδοσκοπικών Οργανισμών.
Οι δύο υποψήφιοι που ξεχώρισαν, τόσο λόγω των υψηλών ακαδημαϊκών επιδόσεων όσο και της ολοκληρωμένης προσωπικότητάς τους, ήταν η Αναστασία Μπενέκου στον τομέα της Διοίκησης και ο Mochament Elsaer στον τομέα των Διεθνών Σχέσεων. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, η Αναστασία και ο Mochament θα παρακολουθήσουν τα μεταπτυχιακά προγράμματα «The Kent MBA» στο University of Kent και «MA War Studies» στο King's College London, αντίστοιχα, με στόχο να μεταλαμπαδεύσουν με την επιστροφή τους στην Ελλάδα τις γνώσεις τους και την εμπειρία που αποκόμισαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, στον τομέα απασχόλησής τους.
Για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 απονεμήθηκαν 1.735 Chevening υποτροφίες σε φοιτητές από 140 χώρες, οι οποίοι θα παρακολουθήσουν μεταπτυχιακά προγράμματα σε 177 Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι 50.000 και πλέον απόφοιτοι Chevening σε όλο τον κόσμο συνιστούν ένα αναγνωρισμένο και με μεγάλη επιρροή παγκόσμιο κοινωνικό δίκτυο.
Κατά τον 1ο κύκλο του Προγράμματος στην Ελλάδα, που υλοποιήθηκε από το 1984 έως το 2002, χορηγήθηκαν 112 υποτροφίες Chevening.
«H υποτροφία Chevening, σε συνεργασία με το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, μου προσέφερε την ευκαιρία να σπουδάσω σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου. Καλύπτοντας α δίδακτρα και τα έξοδα διαβίωσής μου, μου επιτρέπει να εστιάσω πραγματικά μόνο στις σπουδές μου και στην εξέλιξή μου ως επαγγελματίας. Εκτός αυτού, μου δίνει την δυνατότητα να δημιουργήσω ένα ευρύ δίκτυο επαγγελματιών από όλο τον κόσμο, να διδαχθώ από αυτούς αλλά και να συνεργαστώ μαζί τους στο πώς θα μπορούσαμε να συνεισφέρουμε, δημιουργώντας ένα καλύτερο μέλλον για τις χώρες μας. Νιώθω πραγματικά πολύ τυχερή και ευγνώμων που μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία, η οποία ήδη από την πολύ αρχή μοιάζει σαν μια εμπειρία που μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή.»
Αναστασία Μπενέκου
The Kent MBA, University of Kent
Κάντερμπερι, Ηνωμένο Βασίλειο
«Η υποτροφία Chevening αποτελεί σπουδαίο σταθμό της καριέρας μου. Ως Έλληνας υπότροφος του Βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών μου δίνεται η ευκαιρία να σπουδάσω στο διακεκριμένο τμήμα Πολεμικών Σπουδών του Λονδίνου. Πρόσφατα, παρακολούθησα το φημισμένο «Chevening Orientation» κατά τη διάρκεια του οποίου γνώρισα νέους ηγέτες από όλο τον κόσμο και υψηλόβαθμο προσωπικό από το Βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών αλλά και το Υπουργείο Άμυνας. Αναμφίβολα, η υποτροφία Chevening έχει συμβάλει καθοριστικά στην ακαδημαϊκή και επαγγελματική μου εξέλιξη.»
Mochament Elsaer
MA in War Studies, King's College London
Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
To Δίκτυο Ναυαρίνο, έχοντας ως στόχο την προώθηση της εξωστρέφειας, της καινοτομίας και της αριστείας στην Ελλάδα, έχει αναλάβει τη διοργάνωση της ετήσιας Θερινής Ακαδημίας της Ολυμπίας που λειτουργεί από το 2002, αρχικά στην Ολυμπία και από το 2015 στο Ναύπλιο. Η Ακαδημία είναι ένα εντατικό θερινό σχολείο για μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές καθώς και νέους επαγγελματίες στον τομέα της πολιτικής επιστήμης και των διεθνών σχέσεων και ιδρύθηκε με σκοπό τη θεμελίωση αφενός ενός φόρουμ για υψηλής ποιότητας ακαδημαϊκό έργο και αφετέρου μιας πλατφόρμας για τη δημιουργία και εδραίωση ακαδημαϊκών δικτύων συνεργασίας.
Θεωρείται από τα καλύτερα θερινά προγράμματα του είδους του στην Ελλάδα και από τα πιο επιτυχημένα παγκοσμίως, στο οποίο διδάσκουν επισκέπτες-καθηγητές από κορυφαία πανεπιστήμια της Ευρώπης, της Αμερικής αλλά και του υπόλοιπου κόσμου και από το 2014 τελεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Διεθνών Σπουδών. Μέσω των δραστηριοτήτων της έχει συνεισφέρει σημαντικά στην αναζωογόνηση της πολιτικής επιστήμης και των διεθνών σχέσεων στην Ελλάδα και έχει ενθαρρύνει νέους και πολλά υποσχόμενους ερευνητές στην προσπάθειά τους να καταξιωθούν και να προσφέρουν αξιόλογο έργο στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα.
Κάθε χρόνο φοιτούν στην Ακαδημία περίπου 30-40 Έλληνες φοιτητές και πολλοί από αυτούς επιτυγχάνουν σημαντικές ακαδημαϊκές και ερευνητικές διακρίσεις. Το Ίδρυμα κάλυψε το κόστος συμμετοχής 10 μεταπτυχιακών φοιτητών από την Ελλάδα στη Θερινή Ακαδημία της Ολυμπίας, που πραγματοποιήθηκε στο Ναύπλιο τον Ιούλιο του 2019.
Το 2019 ήταν η 18η χρονιά διοργάνωσης της Θερινής Ακαδημίας της Ολυμπίας, όπου συμμετείχαν 18 καθηγητές και 107 συμμετέχοντες από 28 χώρες.
«Χάρη στην υποστήριξη του Ιδρύματος, η Θερινή Ακαδημία της Ολυμπίας 2019 κατάφερε να προσελκύσει εκείνους τους καθηγητές και σπουδαστές που την έχουν καταστήσει το νούμερο ένα θερινό πρόγραμμα διεθνών σχέσεων και πολιτικής επιστήμης στην Ευρώπη. Για όλους εμάς που εργαζόμαστε, εδώ και δεκαετίες, υπέρ της εξωστρέφειας της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, το Ίδρυμα επιβεβαίωσε τη θέση του ως κορυφαίου πυλώνα στήριξης των προσπαθειών μας.»
Δημήτρης Καιρίδης
Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Διευθυντής της Θερινής Ακαδημίας της Ολυμπίας
Το Ίδρυμα συνεχίζει να υποστηρίζει τη λειτουργία και το έργο του Κέντρου Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ) από την ίδρυσή του το 2015. Το ΚΕΑΕ έχει ως κύριο στόχο την ενίσχυση και χρηματοδότηση της έρευνας στις ανθρωπιστικές επιστήμες, απευθύνοντας ετησίως δημόσιες προσκλήσεις προς υποβολή ερευνητικών προτάσεων από νέους ερευνητές. Επιπλέον, διοργανώνει ημερίδες, συνέδρια και συναντήσεις με στόχο την περαιτέρω διάδοση των αποτελεσμάτων των ερευνών τόσο προς την επιστημονική κοινότητα όσο και προς το ευρύ κοινό.
Με αφορμή την επερχόμενη επέτειο των διακοσίων ετών από το 1821, το ΚΕΑΕ σχεδιάζει και συντονίζει ένα μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ψηφιακό Αρχείο», το οποίο χρηματοδοτείται μεταξύ άλλων και από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση. Το εν λόγω πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία μιας διαδικτυακής πλατφόρμας για το 1821, στην οποία το κοινό μπορεί να αναζητήσει υλικό σε σχέση με την Ελληνική Επανάσταση, όπως επιστημονικές μελέτες, αρχεία, έργα τέχνης, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, δημοτικά τραγούδια, κειμήλια κ.ά., καθώς και να δει ψηφιακά εκθέματα, τα οποία θα μεταφέρουν τις σύγχρονες επιστημονικές προσεγγίσεις για την Ελληνική Επανάσταση.
Οι βασικοί στόχοι του Προγράμματος είναι:
Η αξιοποίηση νέων Ελλήνων ερευνητών, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να συνεχίζουν το ερευνητικό τους έργο στην Ελλάδα.
Η δημιουργία ενός εύχρηστου εργαλείου για την εύκολη και δωρεάν πρόσβαση του κοινού σε αρχειακό υλικό, αποτελέσματα ερευνητικών μελετών, τραγούδια, φορεσιές, έργα τέχνης κ.ά.. Αυτό το εργαλείο θα διευκολύνει επιπροσθέτως τη μελέτη σχετικών επιστημονικών ζητημάτων.
Η κατασκευή ενός εκπαιδευτικού εργαλείο κατάλληλου για τη διάχυση της επιστημονικής έρευνας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Η συνεργασία και επικοινωνία με διεθνείς ακαδημαϊκές κοινότητες, η οποία θα υποστηριχθεί από τη δίγλωσση έκδοση του έργου (ελληνική και αγγλική).
Η ελεύθερη πρόσβαση στο πλούσιο περιεχόμενο του ψηφιακού αρχείου. Το Ψηφιακό Αρχείο 1821 απευθύνεται σε όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως ηλικίας και ειδικότητας, τόσο στο ελληνικό όσο και το διεθνές κοινό.
Η εφαρμογή θα αποτελείται από τα ακόλουθα επίπεδα:
Ψηφιακό Αποθετήριο: Η οργανωτική υποδομή του έργου, στην οποία συγκεντρώνεται αρχειακό, οπτικό και ακουστικό υλικό σχετικό με το 1821 με κατάλληλη ταξινόμηση. Η υποδομή θα μπορεί να εμπλουτίζεται διαρκώς με νέο υλικό.
Ιστότοπος: Το ενιαίο περιβάλλον παρουσίασης του ψηφιακού αποθετηρίου, το οποίο θα επιτρέπει τη διασύνδεση των ψηφιακών συλλογών του.
Ψηφιακά Εκθέματα: Με βασικό αιτούμενο τη ζωντανή παρουσίαση του ψηφιακού αποθετηρίου, ο ιστότοπος θα αξιοποιεί τον πλέον σύγχρονο τρόπο οπτικής παρουσίασης της πληροφορίας. Τα «ψηφιακά εκθέματα» θα προτείνουν σενάρια χρήσης του υλικού και ψηφιακές εξιστορήσεις κατανοητές σε ένα ευρύ κοινό, τα οποία θα μεταφέρουν τις σύγχρονες επιστημονικές προσεγγίσεις για την Ελληνική Επανάσταση.
Έκθεση: Η επιστημονική επιτροπή του Προγράμματος θα παρουσιάσει κάποια από τα παραπάνω ψηφιακά εκθέματα σε έκθεση που θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Μπενάκη στο Κτίριο της οδού Πειραιώς το 2021.
«Πώς θυμόμαστε την Επανάσταση του 1821;» – Μια σχολική δράση τοπικής ιστορίας
Στο πλαίσιο του προγράμματος, υλοποιείται εκπαιδευτική δράση για σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανά την Ελλάδα, όπου τα παιδιά καλούνται να εντοπίσουν στην ευρύτερη περιοχή της σχολικής τους μονάδας τεκμήρια που σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση του 1821, όπως μνημεία και ηρώα, δρόμους, πλατείες, βιβλία, αντικείμενα τέχνης, κ.ά. και να καταγράψουν τα στοιχεία που προκύπτουν σε ειδική ψηφιακή διαδικτυακή φόρμα. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές γίνονται οι ίδιοι ερευνητές και συνδιαμορφωτές του Προγράμματος.
Μέχρι στιγμής, συνολικά 4.389 καρτέλες έχουν εισαχθεί στη Βάση Δεδομένων του Προγράμματος, εκ των οποίων:
2.966 αρχεία
796 έργα τέχνης
481 τραγούδια
146 βιβλιογραφικές καταγραφές
«Η φετινή χρονιά είδε τη δημοσιοποίηση του ερευνητικού μας προγράμματος «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ψηφιακό Αρχείο» που κορυφώθηκε με το επιτυχημένο συνέδριο που διοργανώσαμε τον Μάρτιο 2019 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Πλήθος νέων ερευνητών, πρωτότυπες παρουσιάσεις και διεπιστημονικές προσεγγίσεις έδωσαν το στίγμα ενός ερευνητικού έργου που είναι πρωτοπόρο και προκαλεί το επιστημονικό ενδιαφέρον όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Παράλληλα, επιλέξαμε και ενισχύσαμε μια ακόμα ομάδα νέων ερευνητών, οι οποίοι αντλώντας από την ευρωπαϊκή εμπειρία γύρω από θέματα των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών, παρουσίασαν πρωτότυπες και καινοτόμες έρευνες. Η υποστήριξη από πλευράς του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και για τις δύο παραπάνω κατηγορίες δράσεων, μάς επέτρεψε και φέτος να προχωρήσουμε στην πλήρη υλοποίηση των στόχων μας.»
Δρ Άντα Διάλλα
Πρόεδρος Δ.Σ. Κέντρου Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες
Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ερευνητικού Προγράμματος «Η Ελληνική Επανάσταση του
1821: Ψηφιακό Αρχείο»
Το Ίδρυμα συγκαταλέγεται στους υποστηρικτές του Greek Diaspora Project, που αποτελεί μια συστηματική ερευνητική προσπάθεια καταγραφής των σύγχρονων διαστάσεων της ελληνικής διασποράς ανά τον κόσμο που διεξάγεται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και συγκεκριμένα από το Κέντρο Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEESOX), με επικεφαλής συντονιστή του έργου τον διευθυντή του SEESOX, Δρ. Όθωνα Αναστασάκη. Το πολυδιάστατο αυτό project εξερευνά τη σχέση μεταξύ Ελλάδας και διασποράς στο υπάρχον πλαίσιο της οικονομικής κρίσης, μελετά πώς η ελληνική διασπορά μπορεί να επηρεάσει την πολιτική και οικονομική μεταμόρφωση της Ελλάδας και εξετάζει τρόπους αλληλεπίδρασης μεταξύ του Ελληνικού κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας με τη διασπορά.
Οι κύριοι και αλληλένδετοι στόχοι του Greek Diaspora Project είναι, πρώτον, να εξεταστεί η ελληνική περίπτωση στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συγκριτικής έρευνας για την παγκόσμια διασπορά, αντλώντας από τον ερευνητικό πλούτο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και δεύτερον, να παραχθεί έρευνα που θα συμβάλει καθοριστικά στον δημόσιο διάλογο και στη διαμόρφωση πολιτικών όσον αφορά στη σχέση της ελληνικής διασποράς με την Ελλάδα. Το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε, πέραν της πανεπιστημιακής κοινότητας, να είναι κατανοητό και στο ευρύ κοινό.
Το πολυεπίπεδο ερευνητικό έργο του Greek Diaspora Project στο SEESOX ασχολείται κυρίως με τομείς όπως η φιλανθρωπία, η πολιτική συμμετοχή της διασποράς, οι Έλληνες της Μεγάλης Βρετανίας, η φυσιογνωμία του νέου ελληνικού μεταναστευτικού κύματος και η συγκριτική έρευνα. Επιπλέον, μεταξύ των ερευνητικών δραστηριοτήτων του είναι και η δημιουργία του Παγκόσμιου Ψηφιακού Χάρτη της Ελληνικής Διασποράς, ενός δυναμικού εργαλείου που καταγράφει και απεικονίζει την παρουσία των ελληνικών κοινοτήτων και οργανισμών της διασποράς ανά τον κόσμο και παρέχει μία πλατφόρμα επικοινωνίας και διάδρασης για τον παγκόσμιο Ελληνισμό.
22 άτομα από 8 χώρες συμμετέχουν στο Project.
Η προβολή του Ελληνικού πολιτισμού και η στήριξη νέων καλλιτεχνών και επαγγελματιών του πολιτισμού εντάσσεται στην στρατηγική στόχευση του Ιδρύματος και επιτυγχάνεται μέσω της συνεργασίας του με οργανισμούς εντός και εκτός Ελλάδας που δραστηριοποιούνται στον τομέα των Τεχνών & του Πολιτισμού.
Το «START – Create Cultural Change» είναι ένα πρόγραμμα μετεκπαίδευσης και υποτροφιών για ανερχόμενους διαχειριστές πολιτισμού στην Ελλάδα. Μέσω του προγράμματος υποστηρίζονται νέοι δημιουργοί, ώστε να προωθήσουν τις πολιτιστικές τους πρωτοβουλίες, οι οποίες στόχο έχουν να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή στο τοπικό τους περιβάλλον.
Το πρόγραμμα START εκτυλίσσεται στη Γερμανία και την Ελλάδα σε τρεις φάσεις, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα στους υποτρόφους του προγράμματος να υλοποιήσουν καινοτόμες ιδέες σε ανεξάρτητες πολιτιστικές πρωτοβουλίες και να αποκτήσουν επαγγελματικές δεξιότητες.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις ακόλουθες φάσεις:
Φάση Ι: Εκπαιδευτικό πρόγραμμα διάρκειας τριών μηνών στη Γερμανία για 30 επιλεγέντες υποτρόφους (από Σεπτέμβριο έως Νοέμβριο).
Φάση ΙΙ: Υλοποίηση των πολιτιστικών πρωτοβουλιών και πρόγραμμα καθοδήγησης για 15 επιλεγέντες υποτρόφους για περίοδο έξι μηνών (από Δεκέμβριο έως Μάιο).
Φάση ΙΙΙ: Βραβεία «Scaling Awards», τα οποία απονέμονται σε υποδειγματικές πρωτοβουλίες του προγράμματος, για χρονικό διάστημα ενός έτους (από τον Ιούνιο).
To Ίδρυμα Λάτση για τρίτη συνεχή χρονιά απένειμε τα Βραβεία Ανάπτυξης (Scaling Awards). Οι διακριθέντες για το 2019 είναι οι:
Δήμητρα Ερμείδου για την πρωτοβουλία «Eyes of Light», η οποία με βασικό άξονα τη βιωματική θεραπευτική φωτογραφία, υλοποιεί συμμετοχικές δημιουργικές δράσεις ενδυνάμωσης ατόμων με εμπειρία καρκίνου. Μέσα από πρωτότυπα εργαστήρια, ομάδες καρκινοπαθών αποκτούν ένα εργαλείο για να εκφραστούν, να βελτιώσουν την αυτοεικόνα τους και τη συναισθηματική τους ευημερία. Ο συμμετοχικός χαρακτήρας των εργαστηρίων καλλιεργεί ένα κλίμα εξωστρέφειας, αλληλοϋποστήριξης και ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της νόσου με πιο θετική ματιά. Τα εργαστήρια πλαισιώνουν δημιουργικές, συμμετοχικές δράσεις με στόχο να εμψυχώσουν την ευρύτερη κοινότητα που έχει επηρεαστεί άμεσα ή έμμεσα από τον καρκίνο και να συμβάλουν στην κατάρριψη των στερεοτύπων και την ευαισθητοποίηση του κοινού απέναντι στην πρόληψη. Στο πλαίσιο αυτό, τον Μάιο του 2019, παρουσιάστηκε η έκθεση φωτογραφίας «Survivors του Καρκίνου: Τα Πρόσωπα της Ελπίδας», όπου άτομα με εμπειρία καρκίνου και καταξιωμένοι φωτογράφοι ήρθαν σε επαφή με αποτέλεσμα μία σειρά πορτραίτων που αντανακλούν δύναμη και μεταφέρουν ένα μήνυμα αισιοδοξίας.
Αλέξανδρος Παναγιωτόπουλος για την πρωτοβουλία «Messolonghi By Locals», η οποία αποσκοπεί να καταγράψει και να διαδώσει την ταυτότητα του Μεσολογγίου μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες με τους πολίτες, οι οποίοι γίνονται οι συνδιαμορφωτές της σύγχρονης ταυτότητας της πόλης. Απώτερος στόχος είναι να προκύψει ένας φυσικός και ψηφιακός χάρτης όπου θα αποτυπώνεται η ταυτότητα του Μεσολογγίου μέσα από πολιτιστικές διαδρομές. Στο πλαίσιο του προγράμματος δημιουργήθηκε επίσης το «Local Hub – Τοπικός Κόμβος», το οποίο αποτελεί σημείο συνάντησης και χώρο έκφρασης, δημιουργίας, μάθησης και δικτύωσης για τους κατοίκους του Μεσολογγίου.
Domenico Bonassi για την πρωτοβουλία «MakeSomeNoiz», ένα μουσικό εγχείρημα που επιθυμεί να ενώσει τα παιδιά της γειτονιάς του Μεταξουργείου σε μια Βαλκανική Μπάντα Χάλκινων Οργάνων στο κέντρο της Αθήνας. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 12 έως 16 ετών και χρησιμοποιεί την αλληλοδιδακτική μέθοδο ως εργαλείο μάθησης και κοινωνικοποίησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια κοινότητα σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον και προάγονται η αλληλεγγύη, η συναδελφικότητα και η φιλία. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη οι συμμετέχοντες εκφράζονται, διασκεδάζουν, οργανώνουν και διαχειρίζονται οι ίδιοι το μουσικό αυτό σύνολο.
Το πρόγραμμα υλοποιείται μέσω του Ιδρύματος Robert Bosch Stiftung σε συνεργασία με το Goethe-Institut Thessaloniki και τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Ένωση Κοινωνικοπολιτιστικών Κέντρων (Bundesvereinigung Soziokultureller Zentren e.V.) και υποστηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και το Ίδρυμα Μποδοσάκη.
«To Πρόγραμμα 'START – Create Cultural Change' ήταν για εμάς ένα αληθινό ξεκίνημα. Μας δόθηκε η ευκαιρία μία ιδέα που πριν ένα χρόνο είχε αποτυπωθεί σε 500 λέξεις ένα χρόνο μετά να είναι κάτι ζωντανό. Επίσης μέσα από το πρόγραμμα φτάσαμε στα όριά μας. Νιώσαμε τι σημαίνει να κολυμπάς σε «βαθιά και άγνωστα νερά». Νομίζω αυτό είναι και το πιο βασικό μήνυμα: Να μην φοβούμαστε το άγνωστο αλλά να τολμούμε και να δημιουργούμε. Και όταν σε αυτή τη διαδικασία δέχεσαι την εμπιστοσύνη και την υποστήριξη από προγράμματα όπως το START, τότε όλα είναι καλύτερα.»
Αλέξανδρος Παναγιωτόπουλος
Ιδρυτής, «Messolonghi By Locals»
«Το πιο σημαντικό είναι ότι είχαμε τη δυνατότητα να συμβάλουμε με τον τρόπο μας στη μείωση της απομόνωσης των ασθενών και επιζώντων, στην κατάρριψη προβληματικών στερεοτύπων για την ασθένεια, και την ευαισθητοποίηση του κοινού. Η αποστολή μας συνεχίζεται, χάρη στο Scaling Award από το Ίδρυμα Λάτση, με το οποίο ξεκινάμε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό 'Eyes of Light', αναπτύσσοντας τις δράσεις μας, για να μεγιστοποιήσουμε τον κοινωνικό μας αντίκτυπο το 2020. Επίσης, χάρη στη στήριξη του Ιδρύματος, διευρύνουμε το όραμα μας: μια κοινωνία στην οποία όλοι οι άνθρωποι με σοβαρές ασθένειες θα βρίσκουν ανακούφιση και ενθάρρυνση μέσα από τις ευεργετικές ιδιότητες της τέχνης.»
Δήμητρα Ερμείδου
Σχεδιασμός & Υπεύθυνη Υλοποίησης/Εισηγήτρια
Εργαστηρίων, «Eyes of Light»
«Το ‘MakeSomeNoiz’ μπήκε σε τροχιά χάρη στην εκπαίδευση και καθοδήγηση της ομάδας του ‘START – Create Cultural Change’. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, στο κέντρο της Αθήνας δημιουργήθηκε μια μπάντα χάλκινων πνευστών από εφήβους που κατάγονται από 8 διαφορετικές χώρες. Μια ομάδα ανθρώπων που ξεκίνησε να σκέφτεται και να πράττει στα πλαίσια ενός συλλογικού κοινωνικού εγχειρήματος με πρόσχημα τη μουσική. Το Scaling Award του Ιδρύματος Λάτση πυροδότησε την εξωστρέφεια, τη συνεργασία με διάφορες ομάδες και τη συμμετοχή σε δράσεις, σε Ελλάδα και εξωτερικό, μέσα από τις οποίες τα παιδιά ήρθαν πιο κοντά αναπτύσσοντας την κοινωνική τους ευφυΐα, τις μουσικές τους δεξιότητες, τη φιλία και την αλληλεγγύη.»
Domenico Bonassi
Διαχειριστής, «MakeSomeNoiz»
Το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, συμμετέχοντας στο Πρόγραμμα «Πρωτοβουλία 1821-2021» της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και Ιδρυμάτων για τον εορτασμό της εθνικής παλιγγενεσίας, θα είναι ο κύριος χρηματοδότης της Κεντρικής Επετειακής Έκθεσης του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, η οποία θα εγκαινιασθεί τον Μάρτιο του 2021 στην έδρα του, στο πλαίσιο του επετειακού προγράμματός του για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Παράλληλα, οι επιμέρους εκθέσεις του Μουσείου σε οκτώ περιφέρειες της χώρας θα χρηματοδοτηθούν από την Εθνική Τράπεζα και τα κοινωφελή ιδρύματα: Ίδρυμα Ευγενίδου, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη, Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, Ίδρυμα Λαμπράκη, Κοινωφελές Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και Ίδρυμα Μποδοσάκη.
Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ) έχοντας ως αποστολή του τη συλλογή, διάσωση, μελέτη και ανάδειξη κειμηλίων και μαρτυριών σχετικών με τη νεότερη ελληνική ιστορία αποτελεί ένα από τα κυριότερα αποθετήρια ιστορικών κειμηλίων και πηγών έρευνας στη χώρα. Ειδικότερα για την περίοδο Διαφωτισμός-Επανάσταση-Συγκρότηση Ελληνικού Κράτους, με αιχμή το 1821, στο ΕΙΜ φυλάσσεται ο μέγιστος αριθμός σημαντικότατων τεκμηρίων. Με δεδομένο αυτό, το ΕΙΜ διαδραματίζει κεντρικό ρόλο ενόψει της επετείου αναπτύσσοντας ένα σύνολο δράσεων εθνικής εμβέλειας που αναδεικνύουν πολυδιάστατα τον Αγώνα της Εθνικής Ανεξαρτησίας με αποκορύφωμα την παρουσίαση της κεντρικής έκθεσης.
Στόχος του Μουσείου είναι μέσω του επετειακού του προγράμματος με τίτλο «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ '21», να ενθαρρύνει τον αναστοχασμό, τον διάλογο και τη σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία, επανασυστήνοντας στο σημερινό κοινό τα κειμήλια των συλλογών του.
Το Ίδρυμα θα χρηματοδοτήσει το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Επετειακής Έκθεσης, η οποία θα περιγράφει όλη την ιστορική περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης και θα αναδείξει την προετοιμασία, το ξέσπασμα, την ακτινοβολία και την παρακαταθήκη της μέσα από τα σπάνια κειμήλια και το αρχειακό υλικό του Μουσείου. Η έκθεση θα παρουσιάσει τη θέση της Επανάστασης στη διεθνή συγκυρία, θα εστιάσει στα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές της καθώς και στον ρόλο του Αγώνα στη διαμόρφωση του Ελληνικού κράτους και τη συγκρότηση της εθνικής ταυτότητας. Επιπλέον, για πρώτη φορά μια επετειακή έκθεση για την Ελληνική Επανάσταση του 1821 θα εμπλουτιστεί με πρωτότυπα διαδραστικά εκπαιδευτικά εκθέματα και ψηφιακές εφαρμογές.
Η έκθεση θα παρουσιαστεί ως ενιαία αφήγηση προσεγγίζοντας την Επανάσταση με σύγχρονη ματιά και θα αναπτύσσεται σε επτά θεματικές ενότητες:
Πριν σημάνει '21. Υπόβαθρο και προετοιμασία
Τα του δράματος πρόσωπα και γεγονότα
Η ώρα της θάλασσας
Πολιτική και διπλωματία
Αντανακλάσεις του ελληνικού χρόνου
Μια κοινωνία σε πόλεμο
«Γι' αυτά πολεμήσαμε»
Τα ερμηνευτικά μέσα και εκθέματα που σχεδιάζει το Μουσείο βασίζονται σε ψηφιοποιημένο υλικό από τις συλλογές του που αριθμεί περί τα 5.000 τεκμήρια.
Η μόνιμη έκθεση του Μουσείου δέχεται περίπου 60.000 επισκέπτες ετησίως, εκ των οποίων 35.000 μαθητές.
«Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο έχει χαρακτηριστεί και ως «Κιβωτός της Εθνικής Μνήμης». Η υπόστασή του το κατατάσσει στην πρωτοπορία του εορτασμού των 200 χρόνων του βίου της Ελλάδος, ως ανεξαρτήτου Κράτους. Με εκθέσεις και δράσεις συνθέτει βήμα-βήμα το ψηφιδωτό που αποδίδει τους αγώνες του λαού μας για επιβίωση και ελευθερία. Το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση ενστερνίστηκε και μοιράστηκε με το ΕΙΜ την ιδέα, το πολύτιμο περιεχόμενο της «Εθνικής Κιβωτού» να αναδειχθεί στην έκθεση που θα διοργανώσει στον χώρο του το 2021 ως εμβληματικό γεγονός των εορτασμών της 200ετηρίδας από την Επανάσταση του 1821. Στόχος της έκθεσης είναι να ελκύει αισθητικά, να παρέχει ευχάριστα την πληροφορία, να αξιοποιήσει τις ψηφιακές εφαρμογές, αλλά συγχρόνως να είναι διεισδυτική και πολυεπίπεδη.»
Ευθυμία Παπασπύρου
Διευθύντρια, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής του για την υλοποίηση δράσεων πολιτιστικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα, υποστήριξε τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου Μπενάκη, τα οποία απευθύνονται σε μαθητές ειδικών σχολείων, καθώς και σε επισκέπτες με δυσκολίες πρόσβασης. Μέσω των ειδικά σχεδιασμένων προγραμμάτων οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τις συλλογές, τα αρχεία και τις επιλεγμένες εκθέσεις του Μουσείου και να εξοικειωθούν με ποικίλες μορφές τέχνης, συμμετέχοντας σε δημιουργικές δράσεις.
Οι παρακάτω επιμέρους δράσεις υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Μουσείου:
Εκπαιδευτικά Προγράμματα για Μαθητές Ειδικών Σχολείων
«Μια μέρα με τα Παιχνίδια»
Στο πλαίσιο του προγράμματος, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη Παιχνιδιών, μέσω δραστηριοτήτων που βασίζονται στη διαδραστικότητα και τη βιωματική μάθηση.
Εντός του 2019 πραγματοποιήθηκαν 20 εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία παρακολούθησαν 198 μαθητές.
«Βλέπω, Αγγίζω, Αισθάνομαι τη ζωή και την τέχνη, μέσα στη Νεοελληνική Συλλογή»
Το πρόγραμμα προσφέρει μια διαφορετική προσέγγιση της παραδοσιακής ζωής και τέχνης, βασισμένη στη διαδραστικότητα, τα πολυαισθητηριακά ερεθίσματα και τη βιωματική μάθηση. Τα παιδιά συμμετέχουν σε δημιουργικές δραστηριότητες, περιηγούνται στη Νεοελληνική Συλλογή του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού και, προσεγγίζοντας με όλες τους τις αισθήσεις τα επιλεγμένα αντικείμενα, εντοπίζουν ομοιότητες και διαφορές με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
77 παιδιά συμμετείχαν σε 6 εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν εντός του 2019.
«Πρόσωπα σε κύκλο»
Στο πρόγραμμα αυτό, το οποίο σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τον εικαστικό Χρήστο Μητά, οι πίνακες και τα γλυπτά της Πινακοθήκης Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα συνδυάζονται σε μία διαφορετική διαδρομή με θέμα τη φιλία και τις ανθρώπινες σχέσεις εντός της οικογένειας και της ευρύτερης κοινότητας. Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να πειραματιστούν με ευφάνταστους τρόπους, να ανακαλύψουν τις δυνατότητες των χεριών ή της κίνησής τους και να διαμορφώσουν την αισθητική τους αντίληψη.
Κατά το πρώτο διάστημα υλοποίησης του προγράμματος το 2019, 25 παιδιά παρακολούθησαν το πρόγραμμα.
Εκπαιδευτικά Προγράμματα για Ενήλικες με Απώλεια Όρασης
«Βλέποντας με τις Αισθήσεις»
Το μηνιαίο πρόγραμμα περιηγήσεων και εργαστηρίων απευθύνεται σε επισκέπτες με μειωμένη όραση ή τυφλότητα και τους συνοδούς τους και τους προσκαλεί να γνωρίσουν το Μουσείο μέσα από αναλυτικές λεκτικές περιγραφές και αφηγήσεις βασισμένες στην αφή, την κίνηση, τον ήχο και τις ιστορίες πίσω από τα εκθέματα.
116 συμμετέχοντες παρακολούθησαν τα εκπαιδευτικά προγράμματα σε 4 διαφορετικούς χώρους του Μουσείου Μπενάκη.
Το Ίδρυμα Λάτση υποστήριξε το έργο του Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», συγχρηματοδοτώντας τις εργασίες αποκατάστασης, συντήρησης και μουσειακής αναβάθμισης του Μουσείου – Στρατηγείου της Επανάστασης του Θερίσου (1905) στα Χανιά Κρήτης. Το Στρατηγείο στο Θέρισο διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στη νεότερη ιστορία της Κρήτης και από τον Ιούλιο του 2019 λειτουργεί ως σύγχρονος μουσειακός χώρος, υπό τη διαχείριση και φροντίδα του Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος».
Κύριος σκοπός του Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» είναι η λειτουργία, σε εθνικό επίπεδο, ενός δυναμικού ευρωπαϊκού ερευνητικού και εκπαιδευτικού κέντρου, το οποίο θα αποτελεί έναν κεντρικό θεσμό συντονισμού της έρευνας και μελέτης του έργου και της ζωής του Ελευθέριου Βενιζέλου, καθώς και της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας. Με σημείο αναφοράς την εμβληματική προσωπικότητα του Ελευθέριου Βενιζέλου, το Ίδρυμα ασχολείται με πληθώρα δραστηριοτήτων, όπως η συγκρότηση βιβλιοθήκης και αρχείου, η υλοποίηση ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, οι εκδόσεις, η δημιουργία Μουσείων και η διοργάνωση συνεδρίων και εκδηλώσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με στόχο τη διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης, την ανάδειξη και διάδοση του έργου και της παρακαταθήκης του Έλληνα πολιτικού.
Το Μουσείο, το οποίο έχει συνδεθεί άρρηκτα με την πολιτική και προσωπική δράση του Ελευθέριου Βενιζέλου, εγκαινιάστηκε επίσημα τον Οκτώβριο του 2019 και περιλαμβάνει μία πλούσια συλλογή κειμηλίων από την περίοδο της Επανάστασης του 1905. Στα εκθέματα της έκθεσης, η οποία εκτείνεται στους δύο ορόφους του κτιρίου, συγκαταλέγεται πρωτότυπο μουσειακό υλικό και πολύτιμα τεκμήρια από το αρχείο του Ιδρύματος, όπως η αυθεντική σημαία-λάβαρο της επανάστασης με την αναγραφή «Θέρισο 1905», μία αυθεντική καθημερινή ενδυμασία Κρητικού του 19ου αιώνα, καθώς και από σημαντικές πρόσφατες δωρεές, όπως δύο τουφέκια που χρησιμοποιήθηκαν κατά την επανάσταση κ.ά.. Επιπλέον, μέσω εποπτικού υλικού από τις αρχειακές συλλογές του Ιδρύματος, παρουσιάζεται η πορεία της Κρητικής Πολιτείας μέχρι τη 2η φάση της (1898-1908), καθώς και τα σημαντικότερα γεγονότα και πρωταγωνιστές της Επανάστασης του Θερίσου. Εντός του έτους 2020 πρόκειται να εγκατασταθούν στο Μουσείο σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές με διαδραστικό περιεχόμενο για τους επισκέπτες, με σκοπό τη βελτίωση της μουσειακής εμπειρίας τους.
Από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του έως το τέλος του 2019, το Μουσείο δέχθηκε 3.800 επισκέπτες, εκ των οποίων 1.200 μαθητές Γ’ Λυκείου που επισκέφθηκαν το Μουσείο στο πλαίσιο εκπαιδευτικών ξεναγήσεων.
Σε συνέχεια της ιδρυτικής χρηματοδότησης για τη δημιουργία της Ελληνικής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων (ΕΛΣΟΝ) το 2017, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση υποστήριξε τη λειτουργία της Ορχήστρας και τη διοργάνωση συναυλιών της κατά την καλλιτεχνική περίοδο 2018-2019.
Η ΕΛΣΟΝ, η οποία ιδρύθηκε από τον αρχιμουσικό Διονύση Γραμμένο, αποτελείται από νέους μουσικούς από την Ελλάδα καθώς και από Ελληνίδες και Έλληνες μουσικούς που διαμένουν στο εξωτερικό. Βασικός σκοπός της είναι ο εντοπισμός, η καθοδήγηση, η εκπαίδευση και η ανάδειξη νέων ταλαντούχων μουσικών στο συμφωνικό και οπερατικό ρεπερτόριο, υπό την καθοδήγηση παγκοσμίου φήμης σολίστ και εξαρχόντων των ελληνικών, αλλά και μεγάλων ευρωπαϊκών ορχηστρών. Η ΕΛΣΟΝ στοχεύει να γίνει το φυτώριο ανάδειξης των νέων μουσικών και να τους παρέχει πολύτιμη εμπειρία συνύπαρξης και συνεργασίας εντός ενός μεγάλου μουσικού συνόλου, όπως είναι μία ορχήστρα. Η συμμετοχή στην ορχήστρα είναι δωρεάν, κατόπιν ακρόασης, ενώ καλύπτονται όλα τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής των μουσικών.
Κύριο χαρακτηριστικό της δραστηριότητας της ΕΛΣΟΝ είναι η υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων και η δωρεάν πρόσβαση στις συναυλίες της, με στόχο την επαφή του νεανικού κοινού με τη συμφωνική μουσική και τις αξίες που πρεσβεύει. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα απευθύνονται σε μαθητές όλων των ηλικιών, αλλά και σε νέους ανεξάρτητους μουσικούς, και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα παρακολούθησης της ανοιχτής γενικής πρόβας της Ορχήστρας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τη γνωριμία με την Ορχήστρα στον χώρο δοκιμών της.
Εντός του 2019, το έργο της ΕΛΣΟΝ αναγνωρίστηκε διεθνώς καθώς επιλέχθηκε να συμμετέχει ως μέλος στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Ορχηστρών Νέων. Μεταξύ άλλων, μέσω αυτής της συνεργασίας δίνεται η ευκαιρία στους μουσικούς της ΕΛΣΟΝ να εκπροσωπούν την Ορχήστρα στο εξωτερικό, συμπράττοντας κάθε φορά με τις αντίστοιχες Εθνικές Ορχήστρες Νέων της κάθε χώρας, στο πλαίσιο του προγράμματος ανταλλαγής MusXchange που συγχρηματοδοτείται από το Creative Europe Programme της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Με τη συναυλία «ΕΛΣΟΝ Reworks» όπου παρουσιάστηκαν πρωτότυπα έργα και παραλλαγές του Αλέξανδρου Λιβιτσάνου για συμφωνική ορχήστρα, ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά όργανα και τη συναυλία με Μουσική Δωματίου και Ορχήστρα Εγχόρδων της ΕΛΣΟΝ, ολοκληρώθηκε η δεύτερη καλλιτεχνική περίοδος της ΕΛΣΟΝ. Οι δύο συναυλίες πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο και Μάρτιο του 2019 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, αντίστοιχα.
Κατά τη διάρκεια του 2019, 64 νέες και νέοι μουσικοί της ορχήστρας συμμετείχαν στις 2 συναυλίες που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα.
Στα 2 χρόνια λειτουργίας της ΕΛΣΟΝ πάνω από 100 μουσικοί έχουν επιλεγεί, κατόπιν ακροάσεων, να συμμετάσχουν με την ορχήστρα στις 8 συναυλίες που διοργανώθηκαν, ενώ περισσότεροι από 1.500 νέες και νέοι έλαβαν μέρος στις εκπαιδευτικές της δράσεις.
«Η ορχήστρα μας αποτελείται από νέους Έλληνες μουσικούς της Ελλάδας και του εξωτερικού με μεγάλη διάθεση για δουλειά. Η συνεργασία μεταξύ μας αλλά και με τον Μαέστρο είναι εξαιρετική και δουλεύουμε μέσα σε μια πολύ ζεστή και φιλική ατμόσφαιρα. Στην ορχήστρα αυτή έχω μάθει να μπορώ να ακούω τους άλλους και να προσαρμόζομαι σε ένα σύνολο, ώστε να λειτουργώ καλύτερα μέσα σε αυτό. Πέρα από αυτό, έχω ήδη αποκτήσει ένα διαφορετικό και σημαντικό ρεπερτόριο, με το οποίο δε θα είχα επαφή παίζοντας μόνο ως σολίστας. Είμαι ενθουσιασμένος με όσα έχει καταφέρει η ορχήστρα μας μέχρι τώρα, αλλά και για αυτά που φαντάζομαι ότι μπορεί να δημιουργήσει στο άμεσο μέλλον και είμαι σίγουρος ότι θα έχει μια λαμπρή πορεία, γεμάτη επιτυχίες.»
Γιώργος Μπάνος, Bιολί (20 ετών)
Ακαδημία Μπάρενμποϊμ-Σαΐντ, Γερμανία
«Το βίντεο της εναρκτήριας συναυλίας της ΕΛΣΟΝ που έκανε ιδιαίτερα έντονη την παρουσία του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με έκανε να πληροφορηθώ για την ύπαρξη της τότε νεοϊδρυθείσας ορχήστρας. Στην πρώτη μου πρόβα με την ΕΛΣΟΝ, ο επαγγελματισμός των μελών της ορχήστρας με έκαναν από το πρώτο λεπτό να αισθανθώ πως βρίσκομαι σε μια επαγγελματική ορχήστρα και όχι σε μια ορχήστρα νέων. Επίσης, το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, το οποίο επήλθε από την πρώτη μόλις πρόβα, σε διάστημα δηλαδή μερικών ωρών, με εντυπωσίασε τόσο ώστε να είναι βαθιά χαραγμένη στην μνήμη μου αυτή η πρώτη μου γνωριμία με την ορχήστρα, λεπτό προς λεπτό έναν χρόνο μετά και για πολλά χρόνια ακόμα.»
Μαρία Σκανδάλη, Βιολοντσέλο (26 ετών)
Βασιλικό Ωδείο της Χάγης, Ολλανδία
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οι Νέοι της Όπερας» είναι μία πρωτοβουλία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) με κύριο στόχο να προσφέρει δωρεάν σε νέους καλλιτέχνες που έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους και κάνουν τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα την ευκαιρία να δοκιμαστούν σε ένα πραγματικό εργασιακό περιβάλλον και να αποκτήσουν σημαντική εμπειρία υπό την καθοδήγηση και εποπτεία καταξιωμένων καλλιτεχνών και επαγγελματιών. Το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση ήταν υποστηρικτής του προγράμματος και το 2019, ενισχύοντας έτσι τη διαδικασία κατά την οποία οι νέοι καλλιτέχνες αποκτούν τα εφόδια και τα εργαλεία που θα τους καταστήσουν ουσιαστικά καταρτισμένους επαγγελματίες σύμφωνα με τις σύγχρονες απαιτήσεις στον χώρο του Λυρικού Θεάτρου.
Μέσω του προγράμματος οι συμμετέχοντες έχουν τη δυνατότητα, μέσα από μια χρονιά προσομοίωσης πραγματικών συνθηκών εργασίας στην ΕΛΣ, να εξελίξουν και να παρουσιάσουν τις ικανότητές τους λαμβάνοντας μέρος σε τουλάχιστον δύο παραγωγές ειδικά επιλεγμένες και ανεβασμένες για το οπερατικό αυτό σύνολο. Η δεύτερη καλλιτεχνική περίοδος του εκπαιδευτικού προγράμματος ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της όπερας «Μεγαλοψυχία του Τίτου» του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν και της όπερας «Καπουλέτοι και Μοντέκκοι» του Βιντσέντζο Μπελλίνι στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ.
Η «Μεγαλοψυχία του Τίτου» είναι η τελευταία όπερα που συνέθεσε ο Μότσαρτ και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο της Πράγας το 1791, ενώ στην ΕΛΣ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1986. Πραγματεύεται βαθιές έννοιες όπως η αλήθεια, η προδοσία, η συγχώρεση, η αγάπη και η φιλία, τις οποίες οι καλλιτέχνες κλήθηκαν να προσεγγίσουν. Αντίστοιχα, η όπερα του Μπελλίνι «Καπουλέτοι και Μοντέκκοι», που παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο Teatro La Fenice της Βενετίας το 1830 και στην Ελλάδα σε παραγωγή της ΕΛΣ το 2015 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, εστιάζει στην τραγική διάσταση της ιστορίας του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας.
Η παραγωγή των παραπάνω έργων αποτέλεσε την κορύφωση του προγράμματος. Η παρουσίαση σε μία μεγάλη αίθουσα και σκηνή με πλήρη ορχήστρα όπερας και σε πραγματικές συνθήκες και χρόνους μιας παραγωγής, έδωσε την ευκαιρία στους καλλιτέχνες να αντιληφθούν τις προδιαγραφές που θα χρειαστεί να θέτουν και να τηρούν στην επαγγελματική τους διαδρομή.
Κατά την καλλιτεχνική περίοδο 2018-2019 συμμετείχαν στο πρόγραμμα 10 νέοι καλλιτέχνες.
Η ΑΜΚΕ «ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΗΣ» ιδρύθηκε το 2015 με σκοπό την υποστήριξη της αρχαιολογικής και ιστορικής έρευνας, την αποκατάσταση και αναστήλωση των μνημείων στους αρχαιολογικούς χώρους της ευρύτερης περιοχής της Επιδαύρου καθώς και τη μελέτη, διατήρηση και ανάδειξή τους. Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιεί το τριετές πρόγραμμα (2019-2021) «Αποκατάσταση και Ανάδειξη Μνημείων στην Αρχαία Επίδαυρο», σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση.
Η εν λόγω πολιτιστική πρωτοβουλία περιλαμβάνει μία σειρά δράσεων με στόχο τη διαφύλαξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής της Επιδαύρου:
Εκπόνηση ανασκαφικής έρευνας στην αγορά της αρχαίας πόλης.
Συντήρηση και στερέωση κονιαμάτων των τοιχοποιιών του συγκροτήματος κρήνης και δεξαμενής.
Ψηφιακή αποτύπωση και γραφική αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου και των μνημείων του.
Γενικότερη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου της αρχαίας πόλης.
Υλοποίηση δράσεων προβολής της αρχαίας πόλης και των μνημείων της Επιδαύρου.
Τα αποτελέσματα των έως τώρα ανασκαφικών εργασιών στην περιοχή της Αρχαίας Επιδαύρου είναι ιδιαιτέρως σημαντικά, καθώς έχουν αποκαλυφθεί το θέατρο σε επαφή με λουτρικό συγκρότημα και τμήματα μεγάλου κτιρίου κρήνης κλασικών χρόνων (4ος αιώνας π.Χ.) και στοάς, η οποία κατά την Ρωμαιοκρατία ενσωμάτωσε το τμήμα υδροληψίας της αναμορφωμένης κρήνης. Το θέατρο και η κρήνη αποτελούν δύο ιδιαίτερα σημαντικές κατασκευές για την πρόοδο της έρευνας αρχαίων κτιρίων του είδους τους, ενδιάμεσα των οποίων εικάζεται ότι βρίσκεται το αναφερόμενο από τις αρχαίες πηγές τέμενος του Ασκληπιού.
Με την υποστήριξη του Ιδρύματος, το καλοκαίρι του 2019 υλοποιήθηκαν ανασκαφικές εργασίες νότια της ρωμαϊκής στοάς και παράλληλα της δυτικής πλευράς της κρήνης, προκειμένου να διερευνηθεί η ύπαρξη λειψάνων του τεμένους του Ασκληπιού. Επιπλέον, απομακρύνθηκαν οι σωλήνες άρδευσης των αγρών της περιοχής που κάλυπταν τα μνημεία και πραγματοποιήθηκε αεροφωτογράφιση του αρχαιολογικού χώρου και τρισδιάστατη απεικόνιση του αρχαίου θεάτρου. Η προμήθεια ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή υψηλών επιδόσεων με ειδικό λογισμικό για επεξεργασία νέφους σημείων και φωτογραμμετρική ανάλυση αποτέλεσε απαραίτητο εργαλείο για τις εργασίες τεκμηρίωσης, παρέχοντας τη δυνατότητα τρισδιάστατης λεπτομερούς αποτύπωσης των μνημείων στις διαδοχικές φάσεις εξέλιξης του προγράμματος καθώς και της τελικής τους εικόνας μετά την ολοκλήρωσή του.
Στις ανασκαφικές εργασίες του 2019 συμμετείχαν, εκτός του επιστημονικού προσωπικού, 7 φοιτητές του ΕΚΠΑ και 3 φοιτητές μέσω του προγράμματος Erasmus, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην αποκάλυψη, τεκμηρίωση και διαχείριση των άφθονων κεραμικών ευρημάτων που ανακαλύφθηκαν.
«Το Ίδρυμα Λάτση ξεκίνησε το 2019 τη στήριξη ενός τριετούς προγράμματος του οποίου αντικείμενο είναι η αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων στην Αρχαία Επίδαυρο. Η πόλη της Επιδαύρου στερείται μέχρι τώρα ενός οργανωμένου αρχαιολογικού χώρου. Το πρόγραμμα προβλέπει την ανάδειξη ενός πολύ σημαντικού τομέα στο κέντρο, την Αγορά της αρχαία πόλης. Ανασκαφικές εργασίες στοχεύουν στην αποκάλυψη του τεμένους του Ασκληπιού, στην ολοκλήρωση της αποκάλυψης ήδη εντοπισμένων μνημείων, ενώ εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης θα αναδείξουν το αρχαίο θέατρο της πόλης και άλλα αρχαία οικοδομήματα. Με το τέλος του προγράμματος η πόλη της Αρχαίας Επιδαύρου θα αποκτήσει γύρω από το γνωστό “Μικρό Θέατρο” έναν ελκυστικά οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο.»
Βασίλης Λαμπρινουδάκης
Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Με την περάτωση των εργασιών της συστηματικής ανασκαφής στο ιερό της Αθηνάς και του Ποσειδώνα στην ακρόπολη του αρχαίου Μολυκρείου στην Αιτωλία που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2019, ολοκληρώνεται ένας κύκλος ερευνών 14 ετών, αποκαλύπτοντας σημαντικές αρχαιότητες και μνημεία. Οι ανασκαφικές εργασίες στη θέση Ελληνικά Βελβίνας στη Ναυπακτία έχουν φέρει στο φως σημαντικά οικοδομικά λείψανα και κινητά ευρήματα, τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία του ιερού όσο και για τον πολιτισμό της αρχαίας Αιτωλίας και βοηθούν στην ταύτιση του χώρου
με το αρχαίο Μολύκρειο, γνωστό από αναφορές αρχαίων συγγραφέων ως τόπος λατρείας του Ποσειδώνα.
Το 2019 η ανασκαφική έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος, επικεντρώθηκε στο εσωτερικό του μεγάλου ναού Β, όπου αποκαλύφθηκε η θεμελίωση ενός προγενέστερου αρχαϊκού ναού από μεγάλους πώρινους, ορθογώνιους λίθους. Επιπλέον, έρευνα στον μεγάλο βωμό απέδωσε όστρακα αγγείων, ειδώλια και νομίσματα. Σε συνδυασμό με ευρήματα προηγούμενων ανασκαφικών περιόδων, όπως αγγεία, νομίσματα διαφόρων κοπών και προελεύσεων που βρέθηκαν δίπλα στο βάθρο του λατρευτικού αγάλματος στο ναό Α, καθώς και σιδερένιων όπλων, συνάγεται πλέον το συμπέρασμα ότι το ιερό είχε μια διάρκεια ζωής και δραστηριότητας από τον 7ο αιώνα π.Χ. έως και την ύστερη Ελληνιστική Εποχή που φαίνεται ότι ήταν και η περίοδος ακμής του.
Συνολικά, τα μνημεία που αποκαλύφθηκαν κατά τη συστηματική ανασκαφή είναι οι ναοί Α και Β, ο βωμός, η στοά, τα κτίρια Γ και Δ και το στάδιο. Ο μεγάλος βωμός που ανασκάφτηκε μπροστά από τον ναό Α, είναι από τους μεγαλύτερους του είδους του που έχουν βρεθεί στην Ελλάδα και από τα πλέον εντυπωσιακά μνημεία του ιερού, καθώς βρίσκεται σε ύψωμα με θέα τον Ισθμό της Κορίνθου, όπου βρίσκεται το αντίστοιχο ιερό του Ποσειδώνα. Στην ανατολική πλευρά του ιερού ανακαλύφθηκε το μοναδικό στη δυτική ηπειρωτική Ελλάδα στάδιο – από αυτό της Ολυμπίας –, με τρεις σειρές λίθινων καθισμάτων σε μήκος 32 μέτρων. Η ανακάλυψη του σταδίου αποδεικνύει τη σημαντικότητα, εμβέλεια και ακτινοβολία του ιερού, όπου διοργανώνονταν αθλητικοί αγώνες, πιθανότατα προς τιμήν του Ποσειδώνα. Το κτήριο Γ, που αποκαλύφτηκε μεταξύ των δύο ναών, προκύπτει πως σχετιζόταν με τη λειτουργία του ιερού και ταυτόχρονα χρησίμευε ως χώρος αποδυτηρίων και προετοιμασίας των αθλητών για τους αγώνες, ενώ το κτίριο Δ κοντά στον μεγάλο ναό πιθανότατα αποτελούσε χώρο συνάθροισης ή/και συνεστίασης του ιερατείου και των διοργανωτών των αγώνων.
Προγραμματίζονται οι μελέτες συντήρησης και αναστήλωσης των μνημείων καθώς και οι εργασίες ανάδειξης του χώρου προκειμένου να καταστεί επισκέψιμος. Επιπλέον, τα κινητά ευρήματα πρόκειται να μελετηθούν ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τις λατρευτικές πρακτικές που λάμβαναν χώρα στο ιερό.
19 άτομα συμμετείχαν στην ανασκαφή του 2019, εκ των οποίων 10 αρχαιολόγοι μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
«Τα τρία τελευταία έτη, δεν θα μπορούσε να προχωρήσει η ανασκαφή χωρίς τη βοήθεια του Ιδρύματος Λάτση προς την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, μέσω της οποίας διενεργείται η έρευνα σε διοικητικό και διαχειριστικό επίπεδο. Με αυτή τη βοήθεια έγινε κατορθωτό να ολοκληρωθούν, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, οι ανασκαφικές έρευνες, να γίνει αεροφωτογράφιση, να ευπρεπισθεί ο χώρος και να παραδοθεί στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας μαζί με μια πρόταση για αναστηλώσεις και συντηρήσεις των μνημείων, προκειμένου να αναδειχθεί το ιερό και να γίνει επισκέψιμο.»
Νικόλαος Καλτσάς
Επίτιμος Διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Διευθυντής της ανασκαφής στο Αρχαίο Μολύκρειο
Ένα επιπλέον σκέλος των δραστηριοτήτων του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση είναι η λειτουργία του Πλωτού Μουσείου Νεράιδα, το οποίο έχει ως σκοπό, μεταξύ άλλων, την ανάδειξη της ναυτιλιακής, ναυτικής και επιχειρηματικής ιστορίας της χώρας καθώς και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, μέσα από δράσεις εκπαιδευτικού, ενημερωτικού και επιστημονικού χαρακτήρα.
Το Πλωτό Μουσείο Νεράιδα, ελλιμενισμένο στη Μαρίνα Φλοίσβου, λειτουργεί με ελεύθερη είσοδο για το ευρύ κοινό. Η μουσειακή συλλογή εξιστορεί τόσο την ιστορία του ίδιου του πλοίου, του επιβατηγού «Νεράιδα», ενός από τα πλοία-σύμβολα της ελληνικής ακτοπλοΐας που έπλεε στον Αργοσαρωνικό από το 1950 μέχρι το 1974, όσο και το χρονικό της ανακατασκευής του σε σύγχρονο και αξιόπλοο πλωτό μουσείο, καθώς επίσης και την επιχειρηματική πορεία του ιδιοκτήτη του, Γιάννη Λάτση, που διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα.
Το έτος 2018 οι επετειακές εκδηλώσεις εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων αφιερώθηκαν στο θέμα «Μουσεία και (δια) δίκτυα: Νέες προσεγγίσεις-Νέο κοινό». Η θεματική αυτή, επιλεγμένη από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM), στόχευε στην ανάδειξη των μουσείων ως φορέων πολιτισμικών ανταλλαγών με σκοπό την ενίσχυση της μόρφωσης μέσω νέων προσεγγίσεων και τεχνολογιών, τόσο για τη διασύνδεση των μουσείων μεταξύ τους, όσο και για τη διάδοση της μουσειακής εμπειρίας στο ευρύ κοινό. Το Πλωτό Μουσείο Νεράιδα, συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις εορτασμού, διοργάνωσε και προσέφερε στο ευρύ κοινό ειδικές θεματικές ξεναγήσεις, με τίτλο «Η ναυτιλία των Ελλήνων στον 20ο αιώνα» αναδεικνύοντας την ιστορία του πλοίου «Νεράιδα» και την ιστορία της ελληνικής και ελληνόκτητης ναυτιλίας από τις αρχές του 20ου αιώνα, με αφορμή συγκεκριμένα εκθέματα, αντλώντας στοιχεία και από δημοσιεύματα της εποχής σχετιζόμενα με τα μουσειακά αντικείμενα.
16.889 επισκέπτες υποδέχθηκε το Πλωτό Μουσείο Νεράιδα μέσα στο 2018.
Περισσότερους από 69.500 επισκέπτες έχει δεχθεί το μουσείο από την έναρξη λειτουργίας του, το 2012, έως σήμερα.
Tο έτος 2019 το Πλωτό Μουσείο Νεράιδα συνέχισε την υλοποίηση του εκπαιδευτικού διαδραστικού προγράμματος «Ταξιδεύοντας με το Νεράιδα: Ένα Παιχνίδι εν Πλω», σε συνεργασία με σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Το πρόγραμμα, ειδικά σχεδιασμένο για τις τάξεις Γ’ – ΣΤ’ του δημοτικού σχολείου, πραγματοποιείται δωρεάν στους χώρους του Μουσείου και αποσκοπεί να εξοικειώσει τα παιδιά με θέματα της ναυτιλιακής ιστορίας και παράδοσης της χώρας. Ειδικευμένοι μουσειοπαιδαγωγοί διεξάγουν μια σειρά από ομαδικά παιχνίδια και βιωματικές δραστηριότητες και ωθούν τα παιδιά, μέσα από το παιχνίδι και την ανακάλυψη, να εξερευνήσουν το ιστορικό πλοίο, να γνωρίσουν όψεις της ελληνικής ναυτιλίας και ακτοπλοΐας του
20ου αιώνα και να διερευνήσουν επιμέρους θεματικές, όπως το ταξίδι και η θάλασσα, τα καράβια και η ναυσιπλοΐα, η επικοινωνία κι οι μεταφορές, οι άνθρωποι κι οι αναμνήσεις.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τα δημοτικά σχολεία της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθήνας (Δήμοι Αθηναίων, Γαλατσίου, Δάφνης-Υμηττού, Ηλιούπολης), της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Γ΄ Αθήνας (Δήμοι Περιστερίου, Χαϊδαρίου), της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δ΄ Αθήνα (Δήμοι Αλίμου, Γλυφάδας, Νέας Σμύρνης, Μοσχάτου – Ταύρου), της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά (Δήμοι Κερατσινίου, Κορυδαλλού, Νίκαιας, Πειραιά, Περάματος) και της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής (Δήμοι Αχαρνών, Ωρωπού).
1.964 παιδιά συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα το 2019.
Διοργανώθηκαν επισκέψεις τάξεων από 44 σχολεία.
Υλοποιήθηκαν 93 εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
«Σας ευχαριστώ πολύ για την επιμορφωτική ξενάγηση που μας κάνατε στο καταπληκτικό πλοίο Νεράιδα. Μας έλυσε πολλές απορίες. Ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία και θα την ξαναέκανα ευχαρίστως!»
Μαθητής της ΣΤ' τάξης του 23ου Δημοτικού Σχολείου Πειραιά
«Η εκδρομή στο πλωτό μουσείο για εμένα ήταν από τις καλύτερες εκδρομές που έχουμε πάει ως τώρα. Το πρόγραμμα που παρακολουθήσαμε ήταν αρκετά ενδιαφέρον και μου φάνηκε πολύ ωραία ιδέα να φτιαχτεί ένα τέτοιο μουσείο.»
Μαθητής της Ε' τάξης του 29ου Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών
«Πέρασα πολύ ωραία στο Νεράιδα. Από όλα τα Μουσεία που έχω επισκεφτεί, αυτό ήταν το καλύτερο γιατί σου περνάει μάθηση μέσα από διασκέδαση και εξερεύνηση. Θα ήθελα πολύ να ταξιδέψω με αυτό το πλοίο.»
Μαθητής της Δ' τάξης του 46ου Δημοτικού Σχολείου Πειραιά
Εντυπώσεις μαθητών που έλαβαν μέρος στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ταξιδεύοντας με το Νεράιδα: Ένα παιχνίδι εν πλω».
Τον Οκτώβριο του 2019 πραγματοποιήθηκε το 1ο Συνέδριο Θαλασσοφυλάκων του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Safe Water Sports στο Πλωτό Μουσείο Νεράιδα με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση. Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου βραβεύτηκε ένα σχολείο ανά περιφέρεια, το οποίο ξεχώρισε στο e-learning εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Safe Water Sports κατά το σχολικό έτος 2018-2019 και τιμήθηκε με τη δωρεά εκπαιδευτικής βαλίτσας για την ασφάλεια στη θάλασσα και το νερό. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί που υλοποίησαν το πρόγραμμα παρουσίασαν τις δράσεις του σχολείου τους, ενώ τα παιδιά που παρευρίσκονταν στην εκδήλωση συμμετείχαν στην ξενάγηση και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ταξιδεύοντας με το Νεράιδα: Ένα Παιχνίδι εν Πλω» που υλοποιείται από το Πλωτό Μουσείο Νεράιδα.
15 παιδιά συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Πλωτού Μουσείου Νεράιδα στο πλαίσιο του 1ου Συνεδρίου Θαλασσοφυλάκων.
16 εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν το Συνέδριο.
150 σχολεία από όλες τις περιφέρειες τις Ελλάδας συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Safe Water Sports κατά το σχολικό έτος 2018-2019.
Τα σχολεία που διακρίθηκαν και ξεχώρισαν είναι:
Περιφέρεια Αττικής: 1ο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Στεφάνου
Περιφέρεια Β. Αιγαίου: 3ο Δημοτικό Σχολείο Μύρινας Λήμνου
Περιφέρεια Δ. Ελλάδας: 12ο Δημοτικό Σχολείο Πάτρας
Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας: Δημοτικό Σχολείο Ασβεστόπετρας Κοζάνης
& Δημοτικό Σχολείο Ολυμπιάδας Κοζάνης
Περιφέρεια Ηπείρου: Δημοτικό Σχολείο Ελεούσας Άρτας
Περιφέρεια Ιονίου: Δημοτικό Σχολείο Σπαρτύλα Κέρκυρας
Περιφέρεια Κρήτης: Δημοτικό Σχολείο Γουρνών
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας: 8ο Δημοτικό Σχολείο Χαλκίδας
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: Δημοτικό Σχολείο Νέων Κερδυλίων Σερρών
Περιφέρεια Θεσσαλίας: Δημοτικό Σχολείο Λάρισας
Περιφέρεια Πελοποννήσου: Δημοτικό Σχολείο Σπερχογείας Μεσσηνίας
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: 1ο Δημοτικό Σχολείο Κομοτηνής
Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου: 8ο Δημοτικό Σχολείο Ρόδου
Σκοπός της βράβευσης είναι η συγκεκριμένη ενημέρωση-εκπαίδευση των μαθητών να «ταξιδέψει» σε
όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά, καθώς τα σχολεία της κάθε περιοχής θα μπορούν να δανείζονται
την εκπαιδευτική βαλίτσα από το σχολείο που διακρίθηκε. Μέσω του εκπαιδευτικού προγράμματος το Safe Water Sports έχει καταφέρει να ενημερώσει-εκπαιδεύσει μέχρι σήμερα περισσότερους από 40.000 μαθητές.
Η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, εθνικός χειριστής του Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης «Νέοι Δημοσιογράφοι για το Περιβάλλον», διοργάνωσε διήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο για εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο πλαίσιο του Δικτύου, με θέμα «Κυκλική Οικονομία - Κοινωνία: Η φωνή των νέων», που πραγματοποιήθηκε στο Πλωτό Μουσείο Νεράιδα τον Νοέμβριο του 2019.
Σκοπός του σεμιναρίου ήταν οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί να λειτουργήσουν ως δημοσιογράφοι, να γνωρίσουν και να εξοικειωθούν με τις βασικές αρχές και τις τεχνικές σύνταξης άρθρου, προετοιμασίας συνέντευξης και λήψης βίντεο και φωτογραφίας και μέσω βιωματικών εργαστηρίων να παράγουν το δικό τους υλικό σχετικά με το επίκαιρο θέμα της κυκλικής οικονομίας και της ανάγκης για ανάπτυξη και εφαρμογή της.
30 εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν το σεμινάριο που φιλοξενήθηκε στο Πλωτό Μουσείο Νεράιδα.