Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών παρουσίασε την Τρίτη 8 Ιουνίου 2010 στην Αίθουσα τελετών το «Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Γεωπόνων Πυρόπληκτων Περιοχών», που πραγματοποιήθηκε την περίοδο Οκτωβρίου 2008 - Μαρτίου 2010 με τη χρηματοδότηση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, στο πλαίσιο του προγράμματος εθνικής εμβέλειας «Είναι Καθήκον Μας».

Βασικός στόχος του «Προγράμματος Εκπαίδευσης Γεωπόνων Πυρόπληκτων Περιοχών» ήταν ο εμπλουτισμός των γνώσεων και η διεύρυνση των δεξιοτήτων των  γεωπόνων σε δράσεις και πολιτικές αναγκαίες για την ανάπτυξη των τοπικών τους οικονομιών και κοινωνιών, με απώτερο σκοπό την πρακτική εφαρμογή των νέων γνώσεων σε πιλοτικές αναπτυξιακές δράσεις, τις οποίες πρότειναν, σχεδίασαν και υλοποιούν στις πυρόπληκτες περιοχές τους. Οι περιοχές εφαρμογής του προγράμματος ήταν οι 7 νομοί που επλήγησαν περισσότερο από τις πυρκαγιές και συγκεκριμένα η Αρκαδία, η Αχαΐα, η Εύβοια, η Ηλεία, η Κορινθία, η Λακωνία και η Μεσσηνία.

Η πρώτη φάση του προγράμματος (Νοέμβριος 2008 - Φεβρουάριος 2009) αφορούσε στην εκπαίδευση 52 γεωπόνων των πληγεισών περιοχών με τη συνδρομή 42 εξειδικευμένων επιστημόνων, εστιάζοντας σε θέματα πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης, σε νέες προσεγγίσεις στους κλάδους φυτικής και ζωικής παραγωγής, στο αγροτικό περιβάλλον και γενικότερα σε θέματα επιπτώσεων των πυρκαγιών στις περιοχές τους και σε αναγκαίες δράσεις και πολιτικές για την ανασυγκρότησή τους.

Η δεύτερη φάση του προγράμματος (Μάρτιος 2009 – Μάρτιος 2010) αποσκοπούσε στον σχεδιασμό νέων πιλοτικών αναπτυξιακών δράσεων και γεωργο-κτηνοτροφικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, συμβατών με τα δεδομένα των εκάστοτε περιοχών και ικανών να μετατρέψουν την τεράστια καταστροφή που συντελέστηκε σε ευκαιρία πρότυπης ανάπτυξης, καθώς και σε κίνητρο παραμονής του αγροτικού πληθυσμού στις πυρόπληκτες περιοχές. Από τις συνολικά 57 προτάσεις που υπεβλήθησαν, επελέγησαν 16, με κριτήρια την υποστήριξή τους από τις τοπικές αρχές, τη βιωσιμότητά τους και τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις τους στις πυρόπληκτες περιοχές, οι οποίες στη συνέχεια σχεδιάστηκαν και μελετήθηκαν με την πολύτιμη συνδρομή 12 εξειδικευμένων μελών Δ.Ε.Π. του Γ.Π.Α. και 4 εξωτερικών συνεργατών. Οι συγκεκριμένες δράσεις - προτάσεις παρουσιάστηκαν στις τοπικές κοινωνίες και συζητήθηκαν εκτενώς με τον αγροτικό πληθυσμό αποσκοπώντας στην ενεργή συμμετοχή τους σε αυτές.

Στο πλαίσιο της παρουσίασης του προγράμματος, χαιρετισμό απηύθυνε ο Καθηγητής κ. Γεώργιος Ζέρβας, Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Προγράμματος, ο οποίος επεσήμανε ότι 

«Το πρόγραμμα είναι μία ακόμα προσπάθεια της Πανεπιστημιακής μας Κοινότητας να συμβάλει στην ανασυγκρότηση και στην ανάπτυξη των πυρόπληκτων περιοχών», οι οποίες πρέπει να αποτελέσουν ιστορική ευκαιρία σχεδιασμού της βιώσιμης ανάπτυξης ως διαδικασίας αλληλοεξαρτημένων οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων.»

Επιπρόσθετα, στον χαιρετισμό του ο κ. Δημήτριος Αφεντούλης, Γραμματέας του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, σημείωσε ότι

«Η χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένη με βασικές προτεραιότητες της κοινωφελούς δράσης του Ιδρύματος, όπως χαρακτηριστικά είναι η ενίσχυση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου των ελληνικών πανεπιστημίων, η προώθηση, με κάθε τρόπο, των νέων επιστημόνων της ελληνικής περιφέρειας, η ανάπτυξη συνεργασιών, σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ των Πανεπιστημίων, της Ελληνικής Πολιτείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, με συνδετικό κρίκο το Ίδρυμα, η προσπάθεια βελτίωσης της ζωής του κάθε Έλληνα πολίτη και της κάθε μιας ελληνικής οικογένειας, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος και η αναβάθμιση της περιβαλλοντικής παιδείας στην Πατρίδα μας».

Στη συνέχεια ακολούθησε ομιλία της κ. Σοφίας Ευστράτογλου, Ομότιμης Καθηγήτριας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Υπεύθυνης Συντονισμού του Προγράμματος, με θέμα το «Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Γεωπόνων Πυρόπληκτων Περιοχών: Από τη Γεωργική Εκπαίδευση στην Αναπτυξιακή Δράση» στην οποία έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι

«Το Πρόγραμμα αυτό έβαλε τις βάσεις της συνεργασίας και ήταν μόνο η αρχή των αναπτυξιακών δράσεων, οι οποίες αναμένεται να επεκταθούν και να δημιουργήσουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στις πυρόπληκτες περιοχές. Η υλοποίηση και η επέκταση των δράσεων αυτών προϋποθέτει την στήριξή τους από την Πολιτεία με την εξασφάλιση της χρηματοδότησής τους, κυρίως από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».

Τις ομιλίες έκλεισε ο κ. Ευάγγελος Διβάρης, Ειδικός Γραμματέας Διοικητικού Τομέα Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο οποίος στην τοποθέτησή του με θέμα «Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α.) Αλέξανδρος Μπαλτατζής 2007-2013: Δυνατότητες και Προοπτικές για την Ανάπτυξη της Υπαίθρου» χαρακτήρισε το «Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Γεωπόνων Πυρόπληκτων Περιοχών» ως μια πρωτοβουλία που «δείχνει ταυτόχρονα τις σημαντικές δυνατότητες συνεργασίας της κοινωνίας των πολιτών και της ακαδημαϊκής κοινότητας, πάντοτε με αρωγό την Πολιτεία, όπου επιβάλλεται και όπου έχει τις δυνατότητες να το πράξει», τονίζοντας παράλληλα πως

«Σχεδόν μέσω όλων των μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης προωθούνται, κατά προτεραιότητα, δράσεις στις πυρόπληκτες περιοχές, βάσει κριτηρίων βαθμολόγησης. Η συνολική Δημόσια Δαπάνη των πιστώσεων Π.Α.Α. ανέρχεται στο ύψος των 5,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τα οποία 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ αποτελούν την (προερχόμενη από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης- ΕΓΤΑΑ) κοινοτική συμμετοχή, ενώ τα 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ προέρχονται από εθνικούς πόρους. Σε αυτά προστίθεται και η ιδιωτική συμμετοχή, όπου αυτή απαιτείται, για να ξεπεράσουμε συνολικά τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ».

Μετά το τέλος της παρουσίασης ακολούθησε περιήγηση στην Έκθεση των 16 Πιλοτικών Αναπτυξιακών Δράσεων, που σχεδιάστηκαν και υλοποιούνται από γεωπόνους των πυρόπληκτων περιοχών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα.

Ακολουθούν οι τίτλοι των 16 πιλοτικών αναπτυξιακών δράσεων που σχεδίασαν και υλοποιούν οι γεωπόνοι των πυρόπληκτων Δήμων. Οι αναλυτικές μελέτες σχεδιασμού και υλοποίησης των αναπτυξιακών αυτών δράσεων είναι διαθέσιμες διαδικτυακά εδώ.

1η Ενότητα: Πιλοτικές Αναπτυξιακές Δράσεις Νομού Αρκαδίας:

1. ΔΗΜΟΣ ΦΑΛΑΙΣΙΑΣ: «Καλλιέργεια Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών»
2. ΔΗΜΟΣ ΦΑΛΑΙΣΙΑΣ: «Εκτροφή Σαλιγκαριών του Είδους Helix aspersa»
3. ΔΗΜΟΣ ΦΑΛΑΙΣΙΑΣ: «Καλλιέργεια Λειμώνιων Φυτών για Βελτίωση Βοσκοτόπων»
4. ΔΗΜΟΣ ΦΑΛΑΙΣΙΑΣ: «Εκσυγχρονισμός Κτηνοτροφικών Εκμεταλλεύσεων»
5. ΔΗΜΟΣ ΤΕΓΕΑΣ: «Διαχείριση Υδατικών Πόρων Ταμιευτήρα Τάκας»
6. ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ: «Καλλιέργεια Ιτιάς και Αγριαγκινάρας για Παραγωγή και Καύση Βιομάζας σε Υφιστάμενες Εγκαταστάσεις Τηλεθέρμανσης»

2η Ενότητα: Πιλοτικές Αναπτυξιακές Δράσεις Νομού Αχαΐας:

7. ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΙΟΥ & ΔΗΜΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ: «Φύτευση Ντόπιων Ποικιλιών Αμπέλου και Εφαρμογή Νέων Καλλιεργητικών Τεχνικών από Αμπελουργούς στις Πυρόπληκτες Πλαγιές της Αιγιαλείας»
8. ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΣΟΥ: «Πρόγραμμα Βιολογικής Καταπολέμησης Κουνουπιών»

3η Ενότητα: Πιλοτικές Αναπτυξιακές Δράσεις Νομού Ευβοίας:

9. ΔΗΜΟΣ ΝΗΛΕΩΣ: «Δημιουργία Μονάδας Προστασίας και Ανάπτυξης της Πανίδας σε Περιοχή της Β. Ευβοίας»
10. ΔΗΜΟΣ ΜΕΣΣΑΠΙΩΝ: «Θερμοκηπιακή Καλλιέργεια Μαρουλιού και Κατασκευή Θερμοκηπίου - Φυτωρίου στο Δ.Δ. Τριάδας - Ψαχνών Δήμου Μεσσαπίων»

4η Ενότητα: Πιλοτικές Αναπτυξιακές Δράσεις Νομού Ηλείας:

11. ΔΗΜΟΣ ΩΛΕΝΗΣ: «Δημιουργία Μουσείου Σταφίδας, Σχεδιασμός Διαδρομών Σταφίδας,
Αξιοποίηση Δρόμων Κρασιού»

5η Ενότητα: Πιλοτικές Αναπτυξιακές Δράσεις Νομού Κορινθίας:

12. ΔΗΜΟΣ ΒΟΧΑΣ: «Δημιουργία Περιβαλλοντικών και Ορειβατικών Μονοπατιών»

6η Ενότητα: Πιλοτικές Αναπτυξιακές Δράσεις Νομού Λακωνίας:

13. ΔΗΜΟΣ ΘΕΡΑΠΝΩΝ: «Διαχείριση και Εμπορία Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών»
14. ΔΗΜΟΣ ΘΕΡΑΠΝΩΝ: «Εκτροφή Σαλιγκαριών του Είδους Helix aspersa»
15. ΔΗΜΟΣ ΟΙΤΥΛΟΥ: «Τεχνική Υποστήριξη και Εκπαίδευση Μελισσοτρόφων του Δήμου Οιτύλου Μάνης»
16. ΔΗΜΟΣ ΟΙΤΥΛΟΥ: «Ολοκληρωμένη Αξιοποίηση της Αρωματικής Φαρμακευτικής Χλωρίδας σε Αγροτικές Εκτάσεις Περιοχής Οιτύλου Μάνης»